Ograniczenie aktywności ruchowej uznawane jest za niezależny czynnik ryzyka wielu chorób. Sprzyja ono rozwojowi zespołu metabolicznego X, otyłości i cukrzycy insulinoniezależnej. Podstawowymi mechanizmami leżącymi u podłoża patogennego wpływu ograniczenia aktywności ruchowej jest zmniejszenie wrażliwości na insulinę i aktywności lipazy lipoproteinowej w mięśniach szkieletowych [Horowitz, 2001]. Pozytywny wpływ systematycznie wykonywanego wysiłku fizycznego sprowadza się do: zwiększenia dobowego wydatku energii, zwiększenia beztłuszczowej masy ciała (tkanka mięśniowa) [Blumstrand i wsp., 1991; Gibson, Edwards, 1985], zmniejszenia zapasów tkanki tłuszczowej [Kasprzak i wsp., 1995], któremu towarzyszy redukcja nagromadzonego tłuszczu trzewnego [Despres, Lamarche, 1994; Horowitz, 2001; Nazar, Kaciuba-Uściłko, 1995], poprawy tolerancji węglowodanów i wzrostu wrażliwości mięśni na insulinę [Rychlewski i wsp., 1996; Szczęśniak i wsp., 1994abc], obniżenia stężenia insuliny oraz poprawy profilu lipidowego krwi (obniżenia stężenia triacylogliceroli i wzrostu stężenia lipoprotein o dużej gęstości).

Korzystny wpływ wysiłku fizycznego wykazano zarówno u ludzi młodych, jak i u dorosłych. Jednak u kobiet efekty te są na ogół mniejsze niż u mężczyzn, przede wszystkim z powodu mniejszej redukcji tkanki tłuszczowej pod wpływem wysiłków. Wykazano, że istnieją różnice we wrażliwości komórek tłuszczowych, zlokalizowanych w różnych częściach ciała, na działanie czynników lipolitycznych, aktywowanych podczas wysiłku. Duże znaczenie ma zwiększona wrażliwość na działanie amin katecholowych tkanki tłuszczowej zgromadzonej w obrębie jamy brzusznej. Akumulacja tłuszczu w tej okolicy związana jest z wieloma zaburzeniami. U mężczyzn utrata masy ciała będąca efektem treningu jest większa niż u kobiet, u których tłuszcz gromadzi się w okolicy pośladkowo-udowej. Adipocyty tej okolicy są szczególnie mało wrażliwe na działanie lipolityczne układu adrenergicznego stymulowanego wysiłkiem fizycznym.

Zalecane są wysiłki o umiarkowanej intensywności. Dobrymi formami ruchu, szczególnie w początkowej fazie treningu, jest pływanie, ćwiczenia w wodzie, jazda na rowerze. Program „treningu zdrowotnego” dla osób otyłych obejmuje aerobowe wysiłki dynamiczne, takie jak: marsz, bieg, jazda na rowerze, bieg na nartach a także wysiłki siłowe o małej intensywności. Dla zapewnienia właściwego efektu, trening powinien być stosowany nie mniej niż 3 godziny tygodniowo. Zaleca się, aby czas trwania ćwiczeń wynosił 15-60 minut przy intensywności 50-70%O₂ max. Istotne znaczenie ma fakt, że podczas długotrwałej pracy o umiarkowanej intensywności zapotrzebowanie energetyczne pokrywane jest w większym stopniu przez utlenianie kwasów tłuszczowych niż w trakcie krótkich wysiłków o dużym obciążeniu. Ćwiczenia powinny być dostosowane do upodobań i możliwości indywidualnych osób poddanych treningowi [Nazar, Kaciuba-Uściłko, 1995].