Sessya 140.

Dnia 14. Sierpnia.

Zagaił JP. Marszałek Seym: w te słowa: Wstęp każdego do Dzieła &.

Litt.

JP. Walewski Wda Sieradzki przełożywszy potrzebę Magazynów dla Kawaleryi Narodowey, okazuiąc użytek składania Osepu przez Poddaństwo ktory naymnieyszey uciązliwosci nie przyniesie, domawiał się o przystąpienie do decyzyi swoiego Proiektu który przed kilku tygodniami podał do Laski y który iuż wydrukowanym zostawszy wyszedł dawno z deliberacyi. W dalszym ciągu przymowienia swego, przekładał że Prawo na dzisieyszym Seymie stanowiące Kommissarzow Woiewodzkich, powinnosci ich opisuiąc sub amissione activitatis zasiadać nakazało, a w tym czasie na niektórych w składzie tychże Kommissyow znayduiących się pozapadały Processa, więc żądał aby takowe Processa za nieważne ad ultimam 7bris deklarowane były.

Zabrał głos JP. Czacki P. Czerniechowski.

Litt:

Na końcu mowy swoiey, oddał Proiekt do Laski pod tytułem: Zalecenie Kommissyi Woyskowey w tresci, aby dotąd na Generał Maiorów nie fortragowała, dopoki Regimenta kompletowane nie będą.

JP. Butrymowicz P. Pinski ponawiaiąc dawniey doniesioną okoliczność przez List bezimiennego Obywatela o Kommissyi Powiatu Lidzkiego y potrzebę przekładaną wydania do wszystkich Kommissyow Woiewodzkich Uniwersału, takowy przez Siebie w Proiekcie uformowany [s. 656v] czytał, y oddał do Laski.

JP. Tymowski P. Sieradzki przymawiaiąc się do wniesienia w drugim Punkcie JP. Wdy Sieradzkiego, przekładał ucisk Kommissarzy Powiatowych, którzy będąc do nieodstępnego zasiadania obligowani sub amissione activitatis, nie byli w stanie do pilnowania własnych Interessów y że z tego powodu, na wielu pootrzymowane zostały Processa; że zas tak Poseł iako y Senator w ciągu Seymu będąc na posłudze publiczney używa tego z Prawa Dobrodzieystwa, iż nie może bydź processowanym w żadnym Sądzie. Przeto tłumacząc równą posługę dla publicznosci z Kommissarzow Woiewodzkich, żądał aby wszelkie Processa w ciągu zasiadania Jch w Składzie Kommissyow po Ziemstwach y Grodach otrzymane pro nullis deklarowane zostały y do ostatniego dnia Wrzesnia nikt nie był mocen Kommissarza Woiewodzkiego processować. O co podał Proiekt do Laski pod tytułem: Warunek dla Kommissyi Woiewodzkich.

Gdy niektórzy z posłuiących Osob żądali przystąpienia do zagaioney Materyi Etatowey, JP. Walewski Wda Sieradzki rzekł: Oswiadczył mi JW. Marszałek Seymowy, że w Niedziele złoży Sessyą Prowincyonalną w Domu swoim, y tam móy Proiekt względem Magazynow drabowany będzie; więc zatrzymuię się z popieraniem go do Poniedziałku, a teraz upraszam, aby Decyzya na Warunek JP. Woiewody Sieradzkiego nastąpić mogła.

JP. Marszałek Seymowy przełożywszy potrzebę złożenia Sessyi Prowincyonalney dla porozumienia się względem [s. 657] mysli JP. Woiewody Sieradz. zapraszał do siebie na następuiącą Niedzielę JPP. Posłów; a w kontynuacyi głosu swego, zagaił czytanie Projektu JP. Tymowskiego Sieradzo .

JP. Butrymowicz P. Pinski domawiał się o decyzyą swoiego Uniwersału, powtarzaiąc treść onego.

Odpowiedział JP. Marszałek Seymowy, że Koledzy żądaią aby szedł do deliberacyi.

Czytał JP. Sekretarz Proiekt JP. Tymowskiego P. Sieradz. Pod tytułem: Warunek dla Kommissarzy Woiewodzkich.

Rzekł JP. Jezierski Kaszt. Łukowski: Gotów iestem zgodzić się na ten Proiekt, ale z warunkiem, żeby w sprawach Simplicis debiti do Obligów Process Kassacyi nie podpadał, bo tam nigdy personalitas nie iest potrzebna.

Zabrał głos JP. Radziszewski P. Starodubowski.

Litt:

Domawiał się JP. Tymowski P. Sieradz. iżby JP. Marszałek Seym. zapytał się o zgodę na Proiekt iego.

Odpowiedział JP. Marszałek Seym., że Koledzy żądaią deliberacyi, y że ten wniosek był tu iuż czyniony, ale odrzucony został, nakoniec że to przeszkadzało by zwykłemu biegowi Sądow.

Wyraził JP. Wda Sierad: Był to początkowo moy wniosek, ktory obiasnił swym Proiektem JW. Tymowski P. Sieradz. a więc rozumiem, że Mi ten zacny Poseł za złe nie wezmie, iż zgodzę się na to, aby do Poniedziałku został w deliberacyi a w Niedziele, równie z Moim o Osepach [s. 657v] na Sessyi Prowincyonalney był trutynowany.

Przystąpił JP. Sekretarz do czytania Etatu od słow: Generał Adjutant przy Boku JKMci &&.

Na wniesienie JP. Kublickiego P. Inflantskiego tego Artykułu zgodzono się na wymazanie.

Czytał znowu JP. Sekretarz: Czterech Adjutantów z Rangą Aktualnych Pułkowników z Skarbu JKMci płatni &&.

Odezwał się JP. Kublicki P. Inflantski: Swiadczę się Panem Bogiem, że mną żaden Jnteress inny nie włada, iak tylko Dobro Rzpltey. Nie mowię y niestosuię obawy moiey do Osoby Waszey Kr. Mci, bo aż nadto cały Narod o przywiązaniu Iego do Siebie iest przeswiadczony, ale mowię do Następcow WKMci, o których trudno teraz wiedzieć, czyli będą przywiązani do Narodu. Pozwalać zas Krolowi nad użycie czego, iest to zagrazac Narodowi niebespieczeństwem bo bydź slepym na przywłaszczenie iest to utwierdzać y pozwalac na zwyczay, a ten zwyczay w Prawo zamieniony, przy każdych Paktach Konwentach, rosnąc y szerzyc się będzie, a naostatek Narod w niebespieczenstwo pogrąży. Gdy Ci Adjutanci, będą przy Boku WKMci, wyięci z pod władzy Kommissyi Woyskowey, a z wolnym awansem to Ja rozumiem, że Adjutant \może bydz Generał/ Majorem y Generał Leütnantem, Kommenderować Dywizyą a nie słuchać Kommissyi Woyskowey, tylko WKMci. Z tego więc powodu pozwolić na awans nie mogę.

[s. 658]

Odezwał się Xze Marszałek Konf. Litt: w te słowa: Weszłą Kwestyą względem dependencyi Adjutanta winienem obiasnić. Iestem tego zdania, aby Adjutant nie tracił awansu za to że służy WKMci, bo chcę, aby ten stopień stawał się zasłudze nadgrodą; y dlatego adjutanta, rozumiałem dwoiako, active, et passive. Active że bez dependencyi od Kommissyi Woyskowey pełnić będzie wysługi dla WKMci, Passive, że mu w Regimencie stopień awansu zapewnia się. Obawa JW. Inflantskiego z tąd wyniknęła, że gdy zostawilismy Rząd przy Kommissyi Woyskowey, nikt więcey używac Władzy nad Woyskowemi nie powinien; Lecz Miłł. Panie rozumiem, że obawa ta, dwiema słowami zaspokoi się, gdy dozwolą Pe Stany dodać ten wyraz: Czterech Adjutantow, co do Słuzby Adjutantskiey od Nas Króla dependuiących.

Zabrał głos JP. Ierzmanowski Poseł Łęczycki.

Litt:

Ponowił czytanie Proiektu z poprawkami o Adjutantach JP. Sekretarz.

Odezwał się JP. Rzewuski P. Podolski w te słowa:



Awans w Woysku iest zabespieczony Adjutantowi podług Starszeństwa Patentu, a więc nikomu Krzywda nie będzie, byłoby zas nie sprawiedliwą rzeczą gdyby Officyer za to, że sprawuie służbę Adjutanską niemiał doyść tylko do Rangi Pułkownika, a nareszcie wszak wiemy, że Krol Jmc. Szeffow patentuie, a fortraguie Kommissya Woyskowa gdyby zas który Officyer był przeskoczony, wtedy mogł by się udać [s. 658v] do Stanow. Więc obawa bydź nie może aby sami tylko Adjutanci mieli awansować. Rozumiem, że nic nadto nie powiem, gdy wspomnę tu Czterech Adjutantow, którzy od 20. lat służąc WKMci, przecież nie widziemy, aby czegoś się dosłużyli; Znane są powszechnie talenta JP. Byszewskiego, znane zasługi JPP. Kirkora, Dzierzbickiego y Michniewicza, ktorych wspominaiąc rozumiem: że miło będzie Narodowi, gdy Jmieniem Iego, rekommendować mi Jch przychodzi WKMci, abys ich awansowac raczył.

JP. Iezierski Kaszt: Łukowski: Ja na awans Adjutantow pozwolę, ale z tym warunkiem, gdy będzie czynił służbę Adjutantską, aby nie brał pensyi Szeffowskiey.

JP. Butrymowicz P. Pinski rzekł: Chcę tu położyć Warunek, aby tym Proiektem nie były utwierdzone Szeffostwa, bo Rangi te wielką maią płacę, a naymnieyszey nie czynią usługi y uzytku Rzpltey; Więc gdy przyidzie o nich mowa, to iasniey się wytłumaczę, a teraz czynię tylko ostrzeżenie, bo dla samey Ekonomiki, abysmy prożno Generał Maiorom nie opłacali pensyi, dawać Jm trzeba Szeffostwa Regimentow.

Odpowiedział JP. Rzewuski P. Podol. Jeżeli powiemy, iż tylko Generał Maiorowie mogą bydź Szeffami, więc taką rzeczą, trzebaby napisać Prawo, że Pułkownicy powinni awansować na Generał Maiorów. Co się zaś dotycze [s. 659] dzisieyszych Adiutantów, już tu słyszelismy oswiadczenie, że Król Jmc bierze to sobie za Regułę, iż tylko podług Starszeństwa y fortragu awansować będzie. Mimo tego, ktoż nie widzi, że żadna obawa dla Narodu z Awansu Adjutantow nie wynika, bo w ciągu Panowania WKMci, dwóch tylko tak szczęsliwych z liczby Adjutantow upatruię, ktorym WKMc konferowałeś Szeffostwa iednego \JW./JP. Wodzickiego, który natychmiast przestał bydź Adjutantem drugiego JP. Byszewskiego, któremu konferowany lekki Pułk z Gazą 6000 tylko został. Więc tym samym rozumiem, że upada obawa, kiedy przez ciąg Panowania, dwóch tylko awansować raczyłes swoich Adjutantow.

Rzekł JP. Iezierski Kaszt. Łukowski. Iużem powiedział, że zgadzam się na zabespieczenie awansu dla Adjutantow, ale do wyższych stopniow nie do Szeffostwa, bo nawet tego słowa Szeffow w Proiekcie mieć niechcę, bo Szeffa rozumiem bydź prozno płatnego, y nieznam żadnych iego obowiązków.

Odezwał się JP. Suchodolski Poseł Chełm. Co się tycze Szeffostwa, Ja rozumiem, że JW. Kasztelanowi nie idzie o to, czyli adjutanci maią awansować, lub nie? lecz o to, czy w czasie awansu maią się wracać do Woyska. Ma na to oko JW. Kasztelan że Adjutant, może bydź Adjutantem y razem Szeffem, bo Szeffa inny [s. 659v] nie iest obowiązek, tylko liczyć swoią pensyą, a gdy do wyzszego podług słusznosci y zasług za to, że się przy boku WKMci applikuie poydzie Adjutant stopnia; wtedy musi zadosyc uczynic obowiązkom swoiego Urzędu. Więc nie zostaie tu tylko co o następnych mowiemy, abysmy powiedzieli o dzisieyszych, gdy będą przychodzili do awansu, to nie powinni bydź więcey przy Boku JKMci, ale natychmiast odsyłani do Woyska, bo pod dwoistemi rozkazami nikt zostawać nie może.

Rzekł JP. Iezierski Kaszt. Łukowski. Otoż to zgadł mysl moią JP. Chełmski, bo własnie tego chciałem y oswiadczyłem się że od wniosku moiego a wytłomaczenia JP. Chełm. nie odstąpię bo ieszcze to dodac mi należy, że ieżeli iak Jchm. twierdzą są iakie obowiązki Szeffow, to ktoż Jch wtedy będzie zastępował kiedy Panowie Adjutanci przy Boku JKMci zostawać będą, a Regimenta Jch o 50. lub 100 mil oddalone.

Zabrał głos Xże Marszałek Konff: Litt: w te słowa:



Sposob mego postępowania żem się nie lękał y zdaniu WKMci przeciwić, żem zawsze to wystawiał, abys WKMc, po długim panowaniu swoim Naród wolny, a sobie sławę zostawił, przekonać każdego powinien, że brzydzę się podchlebstwem y nigdy o to pomowionym [s. 660] bydź nie mogę. Rozumiem iednak, że gdy za Adjutantami dzisieyszemi mowić będę, nie będę mowił tylko za zasługą, tylko za słusznoscią, rzeklismy o przyszłych Adjutantach, żeby nie tracili awansu za to że są przy Boku WKMci. Mowić trzeba o dzisieyszych, których zasługa już dawno usłała sobie drogę do nadgrody. Ia rozumiem, że kiedy Officyer iest przez WKMc na adjutanta wybrany, iest nieiako przez Kommissyą Woyskową wykommenderowany, a w takim razie, że nie wpływa do Gospodarstwa Regimentu, przeszkadzac mu to nie może aby nie miał swoiey przywiązaney do Rangi odbierac płacy, bo będąc na posłudze publiczney, będąc za Ordynansem dopełnia obowiązku swoiego, który mu Regulamen przepisuie. Mowić nie można, iż opoznienie iakie w usłudze Woyskowey dzieie się, bo następuiący po nim zastępuie obowiązki, odbiera Ordynanse y sprawiać się z nich iest winien. Wszak Ia iestem Generałem Artyleryi Litt.; ale będąc na Usłudze Publiczney, Pułkownik zatrudnia się y zastępuie moie obowiązki, już nie do mnie ale do niego zasyła Kommissya Woyskowa Ordynanse, już nie Ia, ale on oddaie Rapporta. Więc toż samo y o Adjutantach rozumieć należy. Zapewne Kwestya będzie nie o Jmie Szeffa, ale czy ma bydź [s. 660v] dwóch Pułkownikow, lub ieden? y to rozumiem, gdy by się większoscią utrzymało, że tylko ieden Pułkownik, tedy teraznieysi Szeffowie zachowani zostaną. W tym widoku rzeczy biorąc, dla dzisieyszych Adjutantow, można uczynić Dobrodzieystwo, bo daymy to /:co z wstrętem wspomnieć mi przychodzi, ale tylko przytaczam dla przykładu:/ gdyby WKMc Smierć zaskoczyła, iakaż będzie dla wysłużonych przez ciąg Panowania WKMci Adjutantów nadgroda, dla tych, za któremi Ia, będąc równie żołnierzem ponieść proźby do WKMci y Ph Stanow nie wstydzę się.

Odezwał się znowu JP. Suchodolski P. Chełm. w te słowa:



Nie chciałem więcey w Materyi Etatowey odzywać się ale nie będąc dobrze zrozumiany względem awansu Adjutantów przy Boku WKMci, dlatego, żebym nie był posądzony, że iestem przeciwko nim, tłómaczę się, że nie tylko, myslą moią nie było mowic przeciwko awansowi ale y owszem mówiłem za niemi, aby awansowali do wszystkich Urzędów, y nawet do samey Buławy, bo są Szlachta, są żołnierze, y maią Prawo za sobą. Tak ia mniemam, iż tak zawsze utrzymywałem; lecz tu idzie osobna kwestya, że żołnierz nie może podwoynego słuchać rozkazu. Adjutant z Woyska wzięty, niech będzie przy Boku WKMci dotąd y pod Iego tylko rozkazem, póki na niego Awans [s. 661] nie przyidzie, a wtedy, gdy wyższy stopień z Kolei Starszeństwa będzie miał obeymować, niech się oddala do Woyska, niech innemu placu adjutanta ustępuie. To było moie wniesienie w tym celu uczynione, aby razem y Szeffem y Adjutantem nie był, bo będąc Szeffem musiał by bydź pod rozkazem Kommissyi Woyskowey, będąc Adjutantem, zostawał by pod rozkazem WKMci. Przypadek mogł by zdarzyć, że Kommissya Woyskowa za przestępstwo, iako Szeffa, mogła by kazac aresztowac WKMc, iako Adjutanta swego kazał bys uwolnic, Kommissya Woyskowa mogłaby mu dać Ordynans, aby w to lub inne mieysce oddalił się. WKMc rozkazał bys, aby przy Boku Twoim został. Więc pytam się iak ten Officyer zadosyc uczynić potrafi tym dwoistym rozkazom. Słyszałem że JP. Byszewski Szeff Pułku Przedniey Straży ma zaszczupłą płacę, y sama słuszność to radzi, aby był nadgrodzony, więc Ia co się dotycze płacy, wolę, aby miał powiększoną y zrównaną z Innemi Szeffami, ale co do dwoistych obowiązkow, w iedney osobie pozwolic nie mogę.

Wyraził JP. Ostrowski Kasztelan Czerski



Ieżeli dobrze zrozumiałem tłumaczenie się Xcia Jmc. Marszałka Konff. Litt:, to w tym dokładnie wystawione zostało widoku, że czyli Pułkownik, czyli Szeff, już wtedy nie dependuie od Kommissyi Woyskowey, gdy sprawuie słuzbę adiutantską, [s. 661v] a zatym służba w tym nie cierpi, bo ią kto inny zastępuie, iako Adjutant wyraznie od rozkazow tylko WKMci dependuie, tak nic do Kommissyi Woyskowey nie należy. Po tyle razy mielismy to w praktyce, że względy były miane na zasługi y częstokroć chociaż Prawo zdawało się zakładać tamę, my przecie słuszność nad surowość Prawa przekładalismy. Iest dzis podobny przypadek JP. Byszewskiego, ktory gdyby miał zadosyc uczynic wnioskowi JW. Chełmskiego, to albo Adjutanctwo, albo Szeffostwo porzucic musiałby, iedno z tych trzymaiąc, nie dość by miał dla siebie nadgrody, a tu przeciwnie wzgląd powinien bydź na zasługi, y z tego powodu upraszać mi zostaie JWo Chełm., aby odstąpić przez wzgląd na zasługi dzisieyszych Adjutantow swoiego wniosku raczył, inaczey to będzie prosił JP. Marszałka Seym. aby uformował ad Turnum Propozycyą, czyli salvis modernis lub nie?

Rzekł JP. Suchodolski P. Chełm: Jużem się tu dość iasno wytłómaczył że co się dotycze zasług JPa Byszewskiego, nie tylko mam wzgląd, ale nawet proszę za nim, aby miał Szeffowską Pensyą, ale nawzaiem nie mogę na to pozwolić co się Prawu sprzeciwia, bo czytaiąc w Proiekcie: Adjutant przy Boku JKMci z wolnym awansem, więc to rozumiem, że nawet y Generał Majorem y Generał Leütnantem bydź może, a razem adjutantem.

[s. 662]

Wyraził Xże Marszałek Konff. Litt.



Trzy są zdarzenia, ktore \wymowionym/wymienionym od służby w Regimencie czynią Officyera, toiest: Choroba, Kommenderowka y Urlop. Tu własnie wypada przypadek, iak gdyby od Kommissyi był wykommenderowany ten Officyer, ktorego sobie dobierzesz WKMc na Adjutanta przy Boku swoim, więc ipso facto, będąc wykommenderowany do zastąpienia obowiązkow Adjutanta, nie może już ani Kommenderowac w swoim Regimencie, ani za niego odpowiadać, ale sequens, ktory po nim idzie, zastępuie go w tych obowiązkach; dla przykładu przytoczyłem tu już zdarzenie o Mnie samym, przytaczam y drugi przykład, że Kommissya Woyskowa nie do mnie posłała Ordynans, ale do Pułkownika aby bron sprowadził z Zagranicy, y ten bez odwołania się do mnie wysłał po nią Officyera. To więc przekonać powinno, że Adjutantow uwazać należy, iak za Kommenderowką przy Boku No Pana zostaiących; A zatym służba Adjutantska do posiadania Szeffostwa przeszkadzać Jm nie może. A nakoniec uważyć należy że tu iest w objekcie nadgroda zasłudze.

Odezwał się JP. Jezierski Kaszt. Łukowski. Jeżeli iuż dość iasne wytłumaczenie się JP. Chełm. nie zastanawia Ph Stanow, to podźmyż do samey Ewangelij; Wszak tam iest wyraznie, że nikt dwóma Panom służyć nie może, bo nigdy Im dobrze [s. 662v] nie usłuży, bo iednego koniecznie będzie kochał, drugiego nienawidził. Z tego powodu iestem za wnioskiem JPa Chełmskiego.

Gdy JP. Ostrowski Kaszt. Czerski domawiał się o Turnum; przełozył JP. Zaleski P. Trocki: Kiedy Rzplta ma Urzędnika, to go płacić powinna, a gdy go płaci, to powinna mieć z niego usługę. Trudną rzecz do poięcia słyszę, y zdaie mi się, że to iest iedno, co ogien z wodą pogodzić, chciec by był ktos Szeffem lub Pułkownikiem, a nie Kommenderował swoim Regimentem; Więc w takim przypadku, ieżeli to czynic mamy dla tytułu, to pensyi brać nie powinien.

Po wielokrotnych przymowieniach rożnych, oswiadczył JP. Marszałek Seym., iż stosownie do słyszanych wnioskow poczynił poprawki w Proiekcie, podchlebiaiąc sobie, iż może przyspieszy iednomyslność.

Czytał JP. Sekretarz Proiekt z poprawkami.

Po przeczytaniu rzekł JP. Butrymowicz P. Pinski: Do uwag tu słyszanych to ieszcze mam przydać, że Szeffowie nie kommenderuią swoiemi Regimentami, ale tylko Pułkownicy, o Szeffach zaś gdy na swoim mieyscu, zamawiam sobie wniesienie, upraszam: aby w tym dodatku nie wspominać Szeffa, ale tylko napisać Pułkiem Kommenderuiącego.

Poparł ten wniosek JP. Iezierski Kaszt: Łukowski; y na wielokrotne przełozenie JPa Marszałka [s. 663] Seymowego odstąpić od niego niechciał, przekładaiąc, iż gdy wiele będzie bezczynnych Urzędów, to płaca na nich w skarbie nie wystarczy, y z czasem, nie kto inny, iak tylko sami na tym pokrzywdzeni zostaniemy.

Rzekł Xże Marszałek Konff. Litt: Wspomniałem tu iuż na onegdayszey Sessyi, że więcey 10. razy, są wyrażeni w Konstytucyi dzisieyszego Seymu Szeffowie, więc chociaz iedenasty raz umieszczeni będą, to kiedy dziesięc razy szkodzić nie będzie, to y ieden raz niezaszkodzi. Więc niezostaie tylko upraszać JW. Kasztelana, aby od oppozycyi swoiey odstąpić raczył.

Po nieiakiey chwili JP. Marszałek Seym. oswiadczył iż dla przyspieszenia konca, Proiekt o Adjutantach na dwie częsci podzielił, to iest względem teraznieyszych, przy Boku JKMci zostaiących, Adjutantow osobno, a względem na przyszłość być mogących, także osobno - Z ktorych przeczytał JP. Sekretarz Proiekt na przyszłość względem Czterech Adjutantów; y na ten iednomyslna nastąpiła zgoda.

Czytał drugi Proiekt pod tytułem: Wzgląd na Zasługi Adjutantów przy Boku Nas Króla zostaiących; który równie iednomyslnoscią przyięty został.

Sessya solwowana została na Poniedziałek.

[s. 663v] [s. 664]


Wstęp każdy do Dzieła trudnieyszy bywa, iak ciąg onego; Tak w mechanicznym, iak y w moralnym sposobie, układ pierwszy do przedsięwziętey czynnosci, więcey kosztuie zastanowienia przed zaczęciem, iak w samym wykonaniu. Rzemieslnik, nim się zabierze do Warsztatu, swe przygotowywa Narzędzia, aby w rozpoczętey robocie nie trudnił się ich wyszukiwaniem. Literat nim Dzieło przedsięwezmie, wprzód widok onego wystawi sobie, po rozważnym mysli swych układzie, zabiera się do ich pismem wystawienia. Każdy z żyiących winien opłacic pierwiastki większą trudy Offiara. Pe Stany, gdy materya większey wagi wtoczy się pod ich rozwagę, w pierwszym iey wprowadzeniu zastanawiaią się nie tylko nad iey poznaniem, lecz chcąc dokładnieyszym załatwić umiarkowaniem, głębią ią, miarkuiąc iak lepiey y użyteczniey dla Kraiu z iey zadecydowania wypadnie aby nawet w następnosci nie była do wykonywania Rządowi Zawadą. Widziemy wprowadzony pod Decyzyą Seymuiących Etat Woyskowy, iak ostroznie z umiarkowaniem Pe Stany w nim postępuią, chcąc dochować oszczędność grosza publicznego winną Kraiowi, przez co okazuią swą troskliwość w wolnieyszym zadecydowaniu, a czuią sprawiedliwość, aby według pracy, była oznaczona nadgroda; lecz już dokończmy tę zatrudniaiącą okoliczność w umiarkowanym według Rang oznaczeniu Gaz dla Sztabu Generalnego. Po iego załatwieniu, ktoren spodziewam się że nie naydłużey Nas zatrudni, zasmielam się ieszcze Pm Stanom zaproponować, abysmy od tych Punktów przystąpili, w ktorych rozrożnienie bydź się okazuie między ułożeniem Etatu przez Kommissyą Woyskową a Deputacyą od Stanow Seymuiących wyznaczoną. Nie wiele podobno będzie takich zdarzeń, w ktorych rozroznienie zachodzi, a zatym niedługo by Nas ten Gmach Etatu zatrzymał [s. 664v] W czym nadsłuchiwać będę nakazow Ph Stanów a wchęci przyspieszenia czynnosci Naszych przystępuię do ukończenia ustanawiaiącego się Sztabu Generalnego.

[s. 665]


GŁOS
Jaśnie Wielmożnego
CZACKIEGO
PODCZASZEGO W. KORONNEGO
POSŁA z WOIEWODZTWA CZERNIECHOWSKIEGO
Na Sessyi Seymowey Dnia 14. Sierpnia 1789. R.
MIANY

NAYIASNIEYSZY KROLU! PANIE MOY MIŁOSCIWY

PRZESW: SKONFEDEROWANE RZEPLITEY STANY.

Ze odbieraiący namiestniczość od nadaiącego, dopełniać i uprzedzać nawet chęci iego powinien, niewątpliwą iest prawdą: milczeć zatym w materyi użalania się Jego, temu, ktory od części wolnego w sobie Narodu udział Prawodawczey ma mocy, nieodpuszczonym iest grzechem [s. 665v] Z tego więc powodu podnoszę głos moy do Was Nayiaśnieysze Stany!

Były użalenia się w Narodzie na nader kosztowny Sztab generalny, ten iednak w swey nieskażytelności zachowanym został: mowić o nim każdy wolny Obywatel ma prawo, wzruszać zaś go chyba ten zechce, któryby wyrokom naywyższym sprzeciwiać się zamyślał. Wolność dawałaby Prawo mowienia, lecz widok bezskuteczności usta moie zamyka: wolnosci iednak mowienia i czynienia tam nieopuszczam, gdzie zapobieżenie złemu nie niepodobną do wykonania uznam rzeczą. Są mowię, żale na dawny Sztab generalny, niebyłożby to ich podwoieniem, gdybyśmy pierwey Sztab generalny w swym komplecie okazali przed Narodem, niżeli obiecane i tak oczekiwane Woysko? W tym więc zamiarze podaię proiective zalecenie Kommissyi Woyskowey, ażeby dotąd na nowy Sztab generalny niefortragowała, dopokiby dawne przynaymniey Regimenta skompletowanemi niebyły.

[s. 666]

Nayiasnieysze Stany! idzie tu o zapobieżenie dość powszechnym uskarżaniom się, idzie o sławę nieskażoną ninieyszego Seymu. Jm kto iest świetnieyszym, tym czyny iego odmienniey tłomaczone bywaią. Są tacy zapewne, ktorzy, źle chętni czynnościom naszym, radziby opaczną szczerym chęciom naszym dać postać, z nagłości ustanowionych Generałow, ważyliby się twierdzić, iż rangi dla rekommendowanych, lecz nie rekommendowani dla rang są ustanowieni.

Potwarz łatwo zniszczeie, gdy sposobem Prawa przez nas napisanym, odłożemy ustanowienie nowych Generałow; a pod ten czas rzekniem, nie my lecz ow Prawodawca niech będzie hańbą okryty, ktory nie Osoby do Praw, lecz Prawa do Osob stosuie, ktoremu przez mniey potrzebny wydatek, marnotrawienie Skarbu publicznego nałogiem się stało.

Łączę głos moy dla oswiadczenia szacunku i poważania zarekommendowanym, ze czcią ich talenta wspominam, znam dobrze, iż rekommenduiący [s. 666v] nie proponowaliby takich, ktorzyby publicznemu zaufaniu odpowiedzieć nie byli w stanie; lecz znam rownie, iż pierwey o wielości Woyska, nim o fortragowaniu Prawo staneło; zatym fortragowanie iuż do liku Woyska ustanowionego nalezy. Nadto Kraie, ktore tylko troskliwe o swą wolnośc były, dzieliły władzę: znam w Seymie moc Prawodawczą, zatym niechcę ią z władzą wykonywaiącą połączać.

Nie iest tu pora, abym przez moc Prawa miał powinnością kogo polecać, gdyż ani Pieczęć, ani Buława teraz nie wakuie, rzecz tylko o exekwowanie Prawa, i oddalenie sprawiedliwego na nas uskarżania się idzie.

[s. 667]


GŁOS
Jaśnie Wielmożnego Jegomości Pana
MICHAŁA
RADZISZEWSKIEGO,
CHORĄŻEGO Y POSŁA
POWIATU STARODUBOWSKIEGO.
Orderu Świętego Stanisława Kawalera
NA SESSYI SEYMOWEY
Dnia 14. Sierpnia Roku 1789. w Warszawie.
MIANY.

NAYIASNIEYSZY KROLU, PANIE MOY MIŁOSCIWY!

NAYIAŚNIEYSZE SKONFEDEROWANE RZECZYPOSPOLITEY STANY!

Już to nie od dziś dnia, iak wszyscy o strwonienie czasu wołamy, przecież ani onym oszczednieyszemi staiemy się, ani niebespieczeństwa z straty onego poznać chcemy. Jednasty Miesiąc upływa Seymowaniu naszemu, spytaymy nas, cożeśmy dobrego dla Kraiu zrobili? czyśmy po wziętym w początkach Seymowania naszego współ-Braci naszych, o nas nadzieiom godnie dotąd odpowiedzieli? wolą ich nadto iasno w Instrukcyach nam danych, zleconą dopełnili; spytaymy mówię nas samych, y roztrząśniymy siebie; zruciliśmy wprawdzie z nas ciężkie iarżmo rządu nieznośnego, rządu niebespieczeństwem Oyczyznie naszey grożącego; a obaliwszy nie miłą Narodowi Radę, spokoyni przestawać zdaiemy się, żeśmy nierząd, na bezrząd zahandlowali. A o ustanowieniu Praw pewnych, nieodmiennych, Potęgę Kraiu zewnątrz, a bespieczeństwo Obywateli wewnątrz ubespieczaiących, nietylko gadać, ale y myśleć zdaiemy się zapominać.

[s. 667v]

Z naywyższym, a czci godnym zapałem, postanowiliśmy podatki, ciężar onych na dobra Ziemskie nakładaiąc, gdy tyle źrzodeł właściwie do dochodow Skarbu publicznego należących, a od partykularnych używanych, w zapomnieniu leżą. Dowcipną koekwacyą wyprowadzania intrat Starościńskich y Ziemskich, Starostwa tak ochroniliśmy, że się na wielu zmnieyszony okaże podatek.

Sto tysięcy Woyska ustanowiliśmy, lecz dotąd Exystęcyą y lokacyą onego w samym Etacie rozdrukowaną widzę. Przeświętne Stany! ieżeli nad każdym szczegułem Etatu wezwyczaionym sposobem zastanawiać się będziemy, bać się nam należy, ażebyśmy z upłynieniem czasu, y krótko może dla nas trwaiących pomyślnych okoliczności, na tę haniebną nie zarobili chwałę, żeśmy opuścili sposobność podniesienia Woyska, aleśmy piękny dla niego ułożyli Etat.

Wybierzmy z niego Artykuły naszego zastanowienia się, y naszey Decyzyi potrzebuiące, a wreszcie wykalkulowanych szczegułow zawierzmy znaiomości, y pilnemu roztrząśnieniu, tak Prześwietney Kommissyi Woyskowey, iako y wybraney od nas do Examinowania tegoż Etatu Prześwietney Deputacyi.

A Nayprzod. Rotmistrze Kawaleyi Narodowey, czy maią być do służby pociągnieni, czy maią być płatni? rozdwoione w Prześwietnych Stanach zdania, rozdwoione samychże Rotmistrzow słyszę życzenia y zdania; dali dowod Rotmistrze, niepraktykowanym w Europie, a do zazdrości dla nich chlubnym postępkiem, podniesienia własnym kosztem Kawaleryi Narodowey, y niech was niezadziwia Prześwietne Stany, że ten ich szanowny dla Oyczyzny zapał, staie się dla mnie konwinkcyą naymocnieyszą, abym stawał przy ich Honorach, a przeciwko płacie.

Tak świeżym nauczeni doświadczeniem, zostawmy w Woysku naszym tę cząstkę Officyerow, aby ich same tylko woyskowości wiązały zaszczyty. W Republikańskim Narodzie naszym gdy różne w maiątkach Obywateli widziemy gradacye, a wewszystkich iedną miłość Oyczyzny, y iedno hasło honoru znaleść powinniśmy, dozwolmy maiętnieyszym, tey słodkiey sercom ich satysfakcyi, że są w stanie swey Oyczyznie bezpłatni służyć, wyznaczona 4000. płaca iest szczupłą, y nieproporcyonalną do Rang y zasług Rotmistrzów. Ani ten który ma dostatne intraty, za 4000. służyć zechce, chociażby bezpłatny, chętny dla zaszczytu w służbie został. Wyniknie za tym; że za ustanowioną dla Rotmistrzow płatą, przeydą [s. 668] wkrótce w ręce, acz godnych, lecz upośledzionych maiątkiem Obywateli, a Rzeczypospolitey wiele, y z wielu miar na tym zależy, aby Rotmistrzowskie zaszczyty maiętnych zdobiły Obywateli, a mówiąc za bezpłatą Rotmistrzow stawam przy tym razem, aby Rządowi Woyskowemu byli podlegli, aby corocznie, choć przez Miesiąc, na Wiosenney mustrze y Rewiach znaydować się mieli obowiązek, na ostatek aby Rotmistrzom do Urędow Cywilnie - woyskowych awans był zabeśpieczony. Powiększenie Gwardyow W. K. Mci Pana Mego Miłościwego stawa mi w powtórnym do uwag naszych obiekcie.

Nayiaśnieyszy Królu Panie Móy Miłościwy! dozwol w tym mieyscu otworzyć usta, y serce samą wiernością do Majestatu tchnące; słyszę Miłościwy Panie głos powszechny, okrzykuiący tych nieprzyiaciołmi W. K. Mci, którzy zdaią się życzyć, aby położywszy różnicę między żołnierzem Króla a Narodu, wieczną Monarchij z ludem zaszczepić diffidencyą; możeżli być interessem, iestżeli to skłonnością tak dobrego Króla, aby dla powiększenia kilkuset głów Gwardyów, nieufność Narodu pozyskał. Na wierności, y przywiązaniu polegay Nayiaśnieyszy Panie, w ich sercach naypewnieyszą chwały Tronu Twego znaydziesz Gwardyą.

Nieczteroma tysięcami umocnioną Gwardyą, lecz drugie sto tysięcy uyrzysz na straż twoią ofiaruiących się Obywateli; powstań tylko Panie przeciwko nieprzyiacielowi, który od tak dawnych czasów staie się Autorem zguby Narodu; każdy Polak co tylko wolnym być pragnie, poydzie ginąc z ochotą za swego Monarchy sławę, y obronę swobód własney Oyczyzny.

Szeffowstwa stawaią mi w trzecim objekcie uwag naszych, ieżeli za ich zmnieyszeniem nie iestem, tedy pod tą iedynie kondycyą, aby użytek z onych Rzeczypospolitey być mógł okazanym.

Płatę Szeffow wyższą niżeli Generałom-Leutenantom, iako zbyteczną, y do 8000. tysięcy zmnieyszoną być rozumiałbym, a biorąc za przykład rozrządzenia Woyska Pruskiego, też Szeffostwo, do Szarz Generalskich, a Generałow do Regimentow przywiązanych mieć życzyłbym; inaczey w Szeffowstwach ani użytku, ani potrzeby nie widzę.

Czwartym iest moim obiektem, aby Sztab nie miał Kompaniow w Pułkach. Upatruie się w tym wiele inkonwencyi, gdy Pułkownicy Sztabowi będą się zaprzątać gospodarstwem swoich kompanij; a Rzeczpospolita, na dodanych Sztabom Sztabs Kapitanow 327050. Złł. szkody mieć będzie.

[s. 668v]

Te szczeguły większey importancyi wybrawszy, decyduycie Nayiaśnieysze Stany, iak się wam podobać będzie, lecz ieśli kiedy wiersz Etatu ma nam truć czas całey Sessyi, nieomylnie zgubę a nie ratunek Oyczyznie udecyduiemy, y staniemy się przyczyną większey nieszczęśliwości Kraiu, niżeli Seym 1775; tam chciwość y podłość Polskę zhańbiły, z tym naszym lękaymy się, aby przez zbyteczną gorliwość y wymowy do ostatku niezatracił.

A my za utratę zdrowia y maiątkow na posługę Publiczną, płacz y narzekanie wieczne od współ-Braci nieotrzymali w nadgrodę.

w WARSZAWIE

w Drukarni Uprzywileiowaney MICHAŁA GRÖLLA, Księgarza Nadw. J. K. Mci.

[s. 669]


GŁOS
JASNIE WIELMOŻNEGO JMCI PANA
MATEUSZA TOPORY
BUTRYMOWICZA
PODSTAROSTY I POSŁA POWIATU PINSKIEGO
NA SESSYI SEYMOWEY
DNIA 14. SIERPNIA 1789. ROKU.
MIANY.

NAYIASNIEYSZY KROLU PANIE MOY MIŁOSCIWY

Prześwietne Skonfederowane Rzeczypospolitey Stany.

Na iedney z przeszło tygodniowych Sessyi, miałem honor donieść N. S. S. o odebranym Liście od iakiegoś gorliwego Obywatela Pttu: Lidzkiego do mnie pisanym, który N. S. S. przeczytawszy dowiedzieliśmy się, że w Powiecie Lidzkim a podobno w innych Woiewodztwach i Powiatach Kommissye Podatkowe, zbytecznie niskie Ceny poustanawiały tych Produktów, z których Obywatelska do Podatku wyciąga się Intrata, tak dalece, że nietylko z Dóbr Ziemskich mały tam iest spodziewany Dochód, ale nawet Starostwa i Królewszczyzny nieszczęśliwym dla Skarbu Publicznego losem, wyciągać Intratę sposobem z Dóbr Ziemskich zadecydowane, mniey daleko płacić będą, niżeli dotąd płaciły. Co gdy ten Obywatel w Liście swoim przezemnie w tey Izbie czytanym dowodnie ukazał, ia teraz tego powtarzać nieznayduię przyczyny.

Przekładałem więc na ten czas N. S. S. potrzebę prędkiego temu zaradzenia, przez ogulny Uniwersał od Marszałków Konfederacyi Naszych, wydać maiący się, a zalecaiący, ażeby Woiewództwa, Ziemie i Powiaty, które przez zbyteczną oszczędność i nawet niestosownie do mysli Prawa, bo nietrzymaiąc się prawidła przedaży Maiętności Obywatelskich na wieczność, do upodobania tylko swoiego ceny Produktów Intraty składaiących poustanawiały, ażeby się same w tym poprawiły, nieczekaiąc aż Prawodawstwo poprawować to będzie przymuszone, gdyż poprawowanie przez nich samych, zgadzać się będzie zupełnie z myślą dobrowolney offiary, i prędszą będzie miało Exekucyą.

[s. 669v]

Trzeba bowiem N. S. zgodzić się na iedno, to iest albo Cena i układ Kommissyi Woiewódzkich Podatkowych maią tak zostać iak są przez nich ułożone, albo one trzeba poprawić; ieżeliby tak miały zostać, iak są przez Kommissye ustanowione, tedy byłaby krzywda i naywiększa niesprawiedliwość dla tych Woiewództw, które przez chwalebną o pomnożenie Skarbu Publicznego gorliwość i trzymaiąc się ściśle Prawidła Prawem przepisanego, to iest: przedaż maiętności Obywatelskich na wieczność, maiąc na względzie, Ceny Produktów Intratę swoią składaiących ustanowiły sprawiedliwe, a daleko wyższe od tamtych, tak naprzykład w Powiecie Lidzkim, w Grodzieńskim i innych, Beczka Wilenka Zyta, otaxowana iest Zło: Pol. 14. a w Powiecie Pińskim Zło: 18. w innych zaś Powiatach po Zło: 20. i nawet 22. iak mam wiadomość, iż w Powiecie Rzeczyckim iest postanowiono. Gdyby tedy tak miało zostać na zawsze, Obywatele iedni w proporcyą drugich byliby w Podatku przeładowani, należy więc poprawić, a skoro poprawić trzeba, wypada naylepiey, ażeby Woiewództwa, Ziemie i Powiaty stosownie do myśli Prawa to iest do przedaży Maiętności Obywatelskich na wieczność, Ceny poprawiły i same się w tym pomiarkowały; takie więc poprawienie się skutkiem zawsze będzie dobrowolney offiary, i Podatek w Exekucyi swoiey nic się niezastanowi, gdyż każde Woiewództwo które układ Kommissyi swoiey poprawi, poprawić zaraz będzie musiało i robotę Kommissyi swoiey Podatkowey dotąd uskutecznioną, a tak Podatek z tego Woiewództwa w swoim czasie wybieranym bydź będzie mógł.

Gdy zaś Prawodawstwo czynić tę poprawę zechce, czekać trzeba naypierwey aż się Kommissye Podatkowe zakończą, i aż Taryffy wszystkich Woiewództw przysłane tu będą, trzeba więc będzie na ten czas, iuż nie pod tytułem Dobrowolney Offiary, lecz impositive Cenę na te Woiewództwa podwyższywszy, albo nowe Kommissye do wyciągania intrat Obywatelskich wyznaczyć, albo tymże Kommissyom na nowo wyciągać kazać, a tak robota ich teraźnieysza byłaby daremną; zawsze więc wypada żądać, ażeby Woiewództwa i Powiaty same się w tym poprawiły, do czego wydanie Uniwersałów Nayiaśnieyszym proponuię Stanom.

Przekładaiąc zaś na ten czas potrzebę tego Uniwersału, chociaż podałem do niego Punkta, lecz potym gdy nieszczęśliwą odpowiedzi JPanu Kasztellanowi Kamienieckiemu względem Podwód Furażowych wpadłszy do Izby materya, tak długo i tak nieznośnie Nas zatrudniała, niechcąc iey przerywać, okoliczności tego Uniwersału nieprzypominałem, dzisiay zaś gdy iuż tamta materya (chwała Bogu) odeszła, a ciągu decyzyi Etatowey spodziewam się, iż tym Uniwersałem nieprzerwę, przeto ony N. S. S. przypominam i do niego przygotowane Punkta przyniosłszy, nim one do Laski oddam, przeczytam wprzód dla tego, iż może kto z JOO. i JWW. Seymuiących dodać co do nich zechce.

[s. 670]


PUNKTA DO UNIWERSAŁOW
OD
MARSZAŁKOW
KONFEDERACYI NASZYCH
WYDAC SIĘ CO NAYPRĘDZEY MAIĄCYCH.

1mo. Lubo Prawo stanowiąc Podatek Dobrowolney Offiary, nienaznaczyło Ceny Produktów czyli Robocizny, z których się miała wyciągać Obywatelska Intrata, gdy iednak też Prawo kazało wyciąganie Intrat stosować do przedaży Maiętności Obywatelskich na wieczność, i przysięgami tak Kommissarzów Podatkowych iako też i Obywatelów Intraty podaiących stosować się do tegoż Prawidła obowiązało, przeto zdaie się, iż iest dosyć wyraźna reguła, według którey Ceny Zboża, Produktów i Robocizny stanowione, i Intraty Obywatelskie wyciągane bydź powinny; mimo iednak tak wyraźny przepis Prawa gdy Kommissye Podatkowe niektórych Woiewództw, Ziem, i Powiatów, przez zbyteczną oszczędność (iak dochodzą z różnych stron wiadomości) Ceny bardzo niskie Produktów Intraty swoie składaiących postanowiły, inne zaś Woiewództwa, Ziemie i Powiaty przez chwalebną o pomnożenie Dochodów Publicznych gorliwość, Ceny sprawiedliwe, a daleko wyższe od tamtych poustanawiały i gdyby to miało tak zostać, Obywatele gorliwszych Woiewództw, Ziem, i Powiatów płaciliby więcey Podatku od drugich, ratować zaś i dźwigać wspólną Oyczyznę, powinno bydź wspólnym i równym wszystkich Obywateli obowiązkiem, przeto Stany Seymuiące żądaią po Woiewództwach, Ziemiach i Powiatach, ażeby stosownie do myśli Prawa to iest: maiąc za prawidło Przedaż na wieczność Maiętności Obywatelskich, według zwyczaiu każdego Woiewództwa, Ziemi, i Powiatu, Ceny Artykułów Intraty składaiących układały i ieżeliby w którym Woiewodztwie, Ziemi, lub Powiecie w początkowey Taxie, też ceny niskie się postanowiły tak, iż z przedażą maiętności Obywatelskich na wieczność niezgadzałyby się, iest żądaniem Seymuiących Stanów, ażeby w tym same Woiewództwa Ziemie, i Powiaty poprawiły się i Ceny podwyższyły uwalniaiąc Prawodawstwo od przykrey lecz konieczney potrzeby poprawowania i równania Podatków tam, gdzie sprawiedliwość porównać koniecznie kazałaby; ieżeliby zaś mimo teraźnieysze żądania Seymuiących Stanów sprawiedliwe podwyższenie Ceny w niektórych Woiewodztwach, Ziemiach, i Powiatach nienastąpiło, więc Stany Seymuiące, [s. 670v] albo same takowe Ceny podwyższyć będą musiały, albo w takich mieyscach Magazyny Zbożowe dla Woyska potrzebne, zafunduią i w takoweyże Cenie Zboża do Magazynów dostarczać Obywatelom nakażą.

2do. Spisywanie Dymów po całym Kraiu bez wyłączenia wszystkich Dworów i Szlacheckich Familii, niema innego zamiaru iak wiadomość Politycznemu Rządowi potrzebną o Ludności całego Kraiu, ieżeliby więc kto ważył się to tłumaczyć, że to ma mieć iakiś związek uięcia Szlachcie Obywatelom Naszym, szczupleysze dochody maiącym, wolnego Głosu czyli activitatem na Seymikach, ten niech nie będzie słuchanym.

3tio. Przy ustanowieniu Podatków Dziesiątego Grosza, Prawo uwolniło Szlachtę dziesięc Korcy Zboża niewysiewaiącą od nowego Podatku, zostawiwszy ich tylko przy dawnieyszym Kominowym czyli Podymnym i to uczyniło Prawo szczegulnie przez wzgląd na szczupłe dochody tych Obywatelów, nie zaś przez iakowykolwiek zamiar, usuwania tego gatunku Szlachtę, od równości Obywatelskiey; wszakże mimo te dobrodzieystwo Prawa, ieżeliby Obywatele od Podatku nowego uwolnieni, chcieli przez gorliwość swoią albo intraty swoie do Kommissyi Podatkowych podawać i zaprzysięgać, albo Kominowe czyli Podymne sami na siebie dobrowolnie podwyższyć, (iako o tym dochodzą Nas wiadomości), tedy Kommissye Podatkowe nie odmawiaiąc tey offiary, przyiąć ią i do Protokułu Podatkowego zapisać są obligowane.

4to. Przy ustanowieniu Podatków, Prawo skassowało Dochód Catedraticum , który Plebani Ritus Graeci Uniti , swoim płacili Biskupom, skassowało zaś Prawo ten dochód, tak dla tego że on dawnieyszemi Prawami iuż był zniesiony, iako też dla tego, że on formował Statum in Statu , kiedy Obywatel ieden na drugiego mógł nakładać, podwyższać i odmieniać Podatek, mimo iednak ten zakaz Prawa, gdy dochodzą Nas z niektórych mieysc wiadomości, że ten dochód iest teraz recentissime wybierany, Kommissye Podatkowe, Woiewództw, Ziem i Powiatów, mogąc o tym wiedzieć iak naydokładniey, powinni naydaley in spatio Niedziel 4. od Datty Uniwersałów oznaymić do Marszałków Konfederacyi Naszych, czy ten dochód był wybierany albo nie? oznaymić zaś te Kommissye maią iak naywierniey, nieprzyimuiąc żadney od nikogo w tey mierze Explikacyi, i niemaiąc mocy, żadney w tey okoliczności stanowić decyzyi.

W Drukarni P. DUFOUR Kons: Nadw: J. K. Mci, Dyrektora Drukar: Korp: Kad: mieszkaiącego w Rynku Miasta Starey Warszawy Nro: 58.