Bibliografia selektywna dotycząca digitalizacji archiwów i bibliotek w opracowaniu mgr Jacka Kamza (kamza@poczta.onet.pl).

Stan na marzec 2004.


Spis treści

1. Ogólne
2. Digitalizacja archiwów i bibliotek
3. Archiwa cyfrowe i dokument elektroniczny
4. Wielka Brytania
5. Podpis elektroniczny
6. Dokumenty międzynarodowych organizacji + prawo
6.1. UNESCO
6.2. Unia Europejska
6.3. Polska
7. E-rząd
8. Komputeryzacja archiwów
9. Problemy informatyczne, standardy
10. Komputery a historia (dyskusje itp.)

Rozdział 1. Ogólne

  1. DPC/PADI What's new in digital preservation, A joint service of the Digital Preservation Coalition and PADI.

  2. Historia i komputery, pod red. B. Ryszewskiego, T. I: Metody komputerowe w badaniach i nauczaniu historii. Materiały I Sympozjum Polskiego Oddziału Association for History and Computing i Komisji Metod Komputerowych Polskiego Towarzystwa Historycznego, Poznań, 25 - 26 listopada 1994 r., Toruń 1995.

  3. Historia i komputery, pod red. B. Ryszewskiego, T. II: Metody komputerowe w badaniach i nauczaniu historii. Materiały II Sympozjum Polskiego Oddziału Association for History and Computing i Komisji Metod Komputerowych Polskiego Towarzystwa Historycznego, Poznań, 1 i 2 grudnia 1995 r., Toruń 1997.

  4. IFLA CD 2002, Materiały z 68 Sesji Rady Głównej i Konferencji Ogólnej IFLA, 18 - 24 sierpnia 2002, Glasgow, [2 CD].

  5. Komputeryzacja bibliotek, Materiały konferencji 24 - 26 maja 1993 r., Toruń, pod red. B. Ryszewskiego, Toruń 1994.

  6. Lorie R.A., Preserving Digital Information An Alternative to Full Emulation, "Zeitschrift fur Bibliothekswesen und Bibliographie", 48. Jahrgang, Heft 3 - 4, Mai - August 2001.

  7. Stoll C., Krzemowe remedium, Poznań 2000.

  8. Technika Archiwalna w XX wieku, pod red. S. Sierpowskiego i J. Wiśniewskiego, Poznań 2001.

  9. Wojciechowski J., Bibliotekarstwo: kontynuacje i zmiany, Kraków 1999.

Rozdział 2. Digitalizacja archiwów i bibliotek

  1. Adamiec W., Wydawcy i wydawnictwa elektroniczne w Polsce, "Biuletyn Informacyjny Biblioteki Narodowej", nr 3, 20002.

  2. Bednarek - Michalska B., Elektroniczna biblioteka, "Notes Wydawniczy", nr 7/8, Lipiec/Sierpień 2002.

  3. Bednarek - Michalska B., Elektroniczne zasoby informacyjne Polski, cz. 2, Digitalizacja zbiorów bibliotecznych i nie tylko, "Notes Wydawniczy", nr 7/8, Lipiec/Sierpień 2002.

  4. Biblioteki wirtualne, [dokument elektroniczny], tryb dostępu: http://ebib.oss.wroc.pl/linki/wirtua.php.

  5. Burba B., Biblioteka cyfrowa w środowisku akademickim. Analiza oprogramowania pod kątem przydatności do celów edukacyjnych. Implementacja wybranych procedur, [w]: http://www.wbc.poznan.pl/publication/784.

  6. Butkiewicz M., Digitalizacja zbiorów w bibliotekach naukowych, Akademia: wykłady, szkolenia i prelekcje, powiązane merytorycznie ze zbiorami, prowadzone głównie przez - i dla - pracowników Biblioteki, Biblioteka Uniwersytecka KUL, 5 maja 2003, Lublin.

  7. Digitalizacja w polskich bibliotekach, [w]: http://ebib.oss.wroc.pl/digitalizacja/index.php.

  8. Dryzek H., Knapiński R., Radwański A., Stępniak J., Racjonalizacja dofinansowania działalności bibliotek naukowych - propozycje i postulaty, "Biuletyn EBIB", nr 4/2002, kwiecień, [w]: http://ebib.oss.wroc.pl/2002/33/dryzek.php.

  9. Dudała H., Dziwoki J., Wykorzystanie skanera we współczesnej archiwistyce - wady i zalety - dotychczasowe doświadczenia, Archiwa i archiwiści w dobie społeczeństwa informacyjnego, [w]: Pamiętnik IV Powszechnego Zjazdu Archiwistów Polskich, Szczecin 12 - 13 września 2002 r., pod red. D. Nałęcz, T. 1, Toruń 2002.

  10. G.Ł., 9000 nowych tytułów, "Rzeczpospolita", nr 5, 7 I 2004.

  11. Gontarz A., Biblioteka bez bibliotekarzy, "Computerworld", nr 42, 18 XI 2003.

  12. Gontarz A., Od źródła do źródła, "Computerworld", nr 29, 13 VIII 2001.

  13. Gontarz A., Prawo do ochrony i dostępu, "Computerworld", nr 32, 9 IX 2003.

  14. Gontarz A., Wiedza w sieci, "Computerworld", nr 9, 26 II 2001.

  15. Grochowski P., Niezgódka M., Sylwestrzak W., Biblioteka Wirtualna Nauki w ICM, Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego (ICM) Uniwersytet Warszawski ????

  16. Jęsiak A., Klikniesz i ... czytasz, "Sprawy Nauki", nr 3 - 4, marzec - kwiecień 2000.

  17. Kalota T., Digitalizacja. Propozycja zorganizowania systemu udostępniania zbiorów specjalnych w postaci elektronicznej, [w]: www.kalota.centrix.pl/digitalizacja.htm

  18. Kania J., Rozpoczęliśmy digitalizację w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Toruniu, "Bibliotekarz", 7/8/ 2003.

  19. Kłeczek J., Kwiecień P., Illg J., Nowakowski A., Cyberbiblioteka. Kto straci, kto zyska, co z książką?, "Gazeta Wyborcza", nr 270, 20 XI 2002, (wyd. Kraków).

  20. Kłeczek J., Pytanie o cyberbibliotekę, "Gazeta Wyborcza", nr 271, 21 XI 2002.

  21. Kolasa W., Kartka z dziejów komputeryzacji bibliotek polskich (rola Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich), "Bibliotekarz", 3/2000.

  22. Komperda A., Biblioteki polskie na stronach www, "Sprawy Nauki", nr 8, sierpień 2000.

  23. Konowicz A., Digitalizacja - nowoczesna forma ochrony zbiorów, "Biuletyn Informacyjny EBIB", [w]: http://ebib.oss.wroc.pl/studenci/czytelnia/konowicz.pdf.

  24. Kowalska M., Centrum Digitalizacyjne w Państwowej i Uniwersyteckiej Bibliotece w Getyndze i jego projekt Gutenberg digital, "Bibliotekarz", nr 7 - 8/2002.

  25. Kowalska M., Retrospektywna digitalizacja w Monachijskim Centrum Digitalizacji (Muncher Digitalisierungszenzentrum), "Bibliotekarz", nr 1/2002.

  26. Kreczmar M., (Nie) każdy umie nieść kaganek oświaty, "Computerworld", nr 27, 8 VIII 2003.

  27. Krysiak E., "Szara literatura" w Internecie, "Biuletyn Informacyjny Biblioteki Narodowej", nr 1, 2001.

  28. Krysiak E., Biblioteczne wystawy wirtualne, "Biuletyn Informacyjny Biblioteki Narodowej", nr 2, 2002.

  29. Krysiak E., Journal of Internet Cataloging, "Biuletyn Informacyjny Biblioteki Narodowej", nr 4, 2000.

  30. Krysiak E., Polskie sieciowe czasopisma elektroniczne - wykaz źródeł, "Biuletyn Informacyjny Biblioteki Narodowej", nr 1, 2002.

  31. Krysiak E., Wielofunkcyjny portal biblioteczny, "Biuletyn Informacyjny Biblioteki Narodowej", nr 4, 2001.

  32. Krystek H., Sympozjum specjalistyczne "Media informatyczne w digitalizacji zbiorów archiwalnych, bibliotecznych i muzealnych", "Poznański Rocznik Archiwalno - Historyczny", R. IV (1996), Poznań 1997.

  33. Kula M., Skowrońska M., Braki specjalne, "Gazeta Wyborcza", nr 231, 3 X 2003, (wyd. Kraków).

  34. Leszczyński G., Mój ukochany wróg, "Wysokie Obcasy", nr 6, dod. "Gazeta Wyborcza", nr 33, 8 II 2003.

  35. Lipiński T., Digitisation of Early Journals, "RLG DigiNews", vol. 3, no. 4, 15 VIII 1999.

  36. Lokalne zasoby, powszechny dostęp, Z dr inż. Janem Andrzejem Nikischem, prezesem zarządu Poznańskiej Fundacji Bibliotek Naukowych, rozmawia A. Gontarz, "Computerworld", nr 42, 18 XI 2003.

  37. Łukasiewicz A., Witkacy z fotela, "Gazeta Wyborcza", nr 289, 11 - 12 XII 1999, (wyd. Zielona Góra).

  38. MAC, Cyfrowy Owidiusz, "Gazeta Wyborcza", nr 250, 25 X 2002, (wyd. Bielsko Biała).

  39. Mancewicz S., Konserwatyści na spacer!, "Gazeta Wyborcza", nr 62, 14 III 2003, (wyd. Kraków).

  40. Matwiejczuk W., Biblioteka elektroniczna dzisiaj, "Bibliotekarz", 9/1996.

  41. MATY, PAP, Biblioteka w Internecie, "Gazeta Wyborcza", nr 298, 23 XII 2002.

  42. Miller - Stefańska E., Narodowa digitalizacja, "Internet", nr 4/03, kwiecień 2003.

  43. MPF, Skaner dobry dla Jagiellonki, "Gazeta Wyborcza", nr 148, 26 VI 2001, (wyd. Kraków).

  44. Niezgódka M., Rola, perspektywy i rozwój polskiej biblioteki wirtualnej, odczyt na konferencji: "Współpraca bibliotek naukowych w zakresie obsługi użytkowników", Warszawa, 23 - 24 września 2002.

  45. Nikolova - Houston T., Jak pokonałam przepaść technologiczną celem ratowania słowiańskich rękopisów, [w]: http://archiwa.gov.pl/agad/electro/nikolova.html.

  46. PAP, CZAR, Lektury w sieci, "Gazeta Wyborcza", nr 300, 27 XII 2002.

  47. Pawska B., Szymorowska T.E., Projekt linii technologicznej digitalizacji dokumentów bibliotecznych - projekt menedżerski, "Biuletyn EBIB", 3/2001 [www - ???]

  48. Pearson Person., Digitalizacja - czy istnieje jakaś strategia?, "Biuletyn EBIB", nr 2/2003, luty, [w]: http://ebib.oss.wroc.pl/2003/42/pearson.php. [zobacz oryginał: Pearson D., Difitisation: do we hale a strategy?, "Ariadne Issue 30", 30 XII 2001, [w]: http://www.ariadne.ac.uk/issue30/digilib/.]

  49. Preservation of Digitized Reproductions, [w]: www.archivists.org/statements/digitize.asp

  50. Radwański A., Biblioteki w ePolsce. Dramat w trzech odsłonach, "Biuletyn EBIB", nr 7/2003, lipiec/sierpień, [w]: http://ebib.oss.wroc.pl/2003/47/radwanski.php.

  51. Radwański A., Plan budowy sieci współpracy bibliotek w Polsce: INFOBIBnet, projekt zaprezentowany po raz pierwszy na konferencji "Internet w bibliotekach - próba bilansu i perspektywy rozwoju", Wrocław, 10 - 11 XII 2001.

  52. Rassalski B., W kierunku archiwów dnia jutrzejszego (część VII). Jak to robią na antypodach, czyli digitalizacja w wykonaniu Narodowego Archiwum Australii, "Archiwista Polski", nr 1, 2003.

  53. Sadowska J., Seminarium nt. digitalizacji zbiorów bibliotecznych (omówienie), "Bibliotekarz", nr 11/2002.

  54. Seminarium nt. digitalizacji cennych druków; prezentacja skanera Xerox DigiBook, Biblioteka Uniwersytecka Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 16 X 2001, Lublin.

  55. Seminarium specjalistyczne: Media informatyczne w digitalizacji zbiorów archiwalnych, bibliotecznych i muzealnych, 8 - 9 maja 1996, Zamek Królewski na Wawelu.

  56. Smith A., Dlaczego przekształcać na postać cyfrową?, [w]: Archiwa i archiwiści w dobie społeczeństwa informacyjnego, Pamiętnik IV Powszechnego Zjazdu Archiwistów Polskich, Szczecin 12 - 13 września 2002 r., pod red. D. Nałęcz, T. 1, Toruń 2002.

  57. Smith A., Dlaczego przekształcać na postać cyfrową?, [w]: http://archiwa.gov.pl/agad/electro/abby.htm

  58. Smith A., Strategies for Building Digitized Collections, Digital Library Federation, Council on Library and Information Resources, Washington, D.C., September 2001.

  59. Stachowska - Musiał E., Cyfrowe zbiory we współczesnej bibliotece, "Notes Wydawniczy", nr 7/8, Lipiec/Sierpień 2002.

  60. Stachowska - Musiał E., Mikrofilmowanie i digitalizacja zbiorów w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie, "Notes Konserwatorski 6", Warszawa 2002.

  61. Stefańczyk E., Nowe sojusze, nowe usługi, "Biuletyn Informacyjny Biblioteki Narodowej", nr 1, 2002.

  62. Stuart D.L., Czy dyskretyzacja jest warta zachodu?, [w]: http://archiwa.gov.pl/agad/electro/sdlee.html.

  63. Wielowiejska J., Rola digitalizacji w ochronie zbiorów na podłożu papierowym, "Biuletyn Informacyjny Biblioteki Narodowej", nr 3, 2002.

  64. Wypustek K., Globalna biblioteka, "Wprost", 11 luty 2001.

  65. Wyszomirska K., Mikrofilmowanie i digitalizacja XIX i XX - wiecznych zbiorów w bibliotekach publicznych na przykładzie Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu, "Notes Konserwatorski 6", Warszawa 2002.

  66. Wywiad ze Zbigniewem Bartłomiejem Dankiem, dyrektorem Departamentu Promocji Społeczeństwa Informacyjnego, współtwórcą i koordynatorem Polskiej Biblioteki Internetowej, rozmawiała Ewa Miller - Stefańska, "Internet", nr 4/03, kwiecień 2003.

  67. Zygmunt M., Internet w Bibliotece Narodowej?, "Biuletyn Informacyjny Biblioteki Narodowej", nr 3, 2002.

  68. Zygmunt M., Mysz uzbrojona w mysz, czyli o stereotypie bibliotekarki w społeczeństwie informacyjnym, "Biuletyn Informacyjny Biblioteki Narodowej", nr 1, 2002.

Rozdział 3. Archiwa cyfrowe i dokument elektroniczny

  1. Amse A.K., Zabezpieczenie historycznych zasobów dla przyszłości - archiwum cyfrowe holenderskiej biblioteki narodowej, "Biuletyn EBIB", nr2/2003, luty, [w]: ebib.oss.wroc.pl/2003/42/amse.php.

  2. Archiwa w postaci cyfrowej. Materiały międzynarodowych warsztatów DELOS CEE, Standaryzacja. Od Międzynarodowego Standardu Opisu Archiwalnego ISAD(G) do formatu Kodowanego Opisu Archiwalnego EAD. Wdrażanie i najlepsze praktyki, Warszawa 25 - 26 kwietnia 2003 r., pod red. E. Rosowskiej, Warszawa 2003.

  3. Borbinha J.L., Freire N., Deposit Collections of Digital Theses and Dissertations, "Zeitschrift fur Bibliothekswesen und Bibliographie", 48. Jahrgang, Heft 3 - 4, Mai - August 2001.

  4. Clavel - Merrin G., Initiatives in the Fidel of Long - Term Digital Preservation and the Need for a Continued Research Effort, "Zeitschrift fur Bibliothekswesen und Bibliographie", 48. Jahrgang, Heft 3 - 4, Mai - August 2001.

  5. Cole T.W., Allen R.S., Schmitz J.G., Univeristy of Illinois at Urbana - Champaign, Building an outreach Digital Libray Collection, IACRL Spring Conference, April 13 - 14, 2000.

  6. Dobrzyńska - Lankosz E., W kierunku biblioteki cyfrowej, "Sprawy Nauki", nr 11, listopad 2000.

  7. Domingo J., Serra J., Canela M., Campos I., Archiwa i rejestry administracyjne w sieci informatycznej Generalitat Katalonii na przykładzie Archiwum Departamentu Kultury, "Archiwista Polski", nr 4, 2000.

  8. Flis S., Archiwa polskie a Internet, [w]: Archiwa i archiwiści w dobie społeczeństwa informacyjnego, Pamiętnik IV Powszechnego Zjazdu Archiwistów Polskich, Szczecin 12 - 13 września 2002 r., pod red. D. Nałęcz, T. 1, Toruń 2002.

  9. Flis S., Polish Archives In Internet, [w]: Archives in the New Age. The Strategic Problems of the Automatization of Archives, Papers of the International Conference Warsaw, September 28 - 29, 2001, edited by E. Rosowska, Warszawa 2002.

  10. Ganczar D., Dokumentacja elektroniczna - okiem archiwisty, "Archiwista Polski", nr 2, 2003.

  11. Grzegorzewski P., Opisy bibliograficzne dokumentów elektronicznych online niezbędne do stosowania w przypisach na podstawie normy opisu bibliograficznego PN-ISO 690-2:1999, "Studia Pedagogiczno - Artystyczne", T. III, redaktor tomu M. Walczak, Poznań - Kalisz 2003.

  12. Gut D., Klikaj do przeszłości, "Wiedza i Życie", nr 10, październik 2003.

  13. Gut D., Rękopis znaleziony w Internecie, "Telekomunikacja i Internet", dod. do "Gazeta Wyborcza", nr 264, 13 XI 2002.

  14. Huc C., Long Term Preservation of Digital Information In the Space Fidel. From the OAIS Reference Model to Practical Applications, "Zeitschrift fur Bibliothekswesen und Bibliographie", 48. Jahrgang, Heft 3 - 4, Mai - August 2001.

  15. Huttenlocher D., Moll A., On DigiPaper and the Dissemination of Electronic Documents, "D-Lib Magazine", vol. 6, no. 1, January 2000.

  16. Kopczyński M., Archiwum na dysku, "Przegląd Historyczny", T. LXXXIII, z. 1, 1992.

  17. Krysiak E., Stosowanie metadanych do charakterystyki dokumentów elektronicznych, "Biuletyn Informacyjny Biblioteki Narodowej", nr 3, 2002.

  18. Krysiak E., Zbiory kartograficzne w serwisie BUBL, "Biuletyn Informacyjny Biblioteki Narodowej", nr 2, 2001.

  19. Krystek H., Laszuk A., Wilmański M., Szwedzki system archiwalny, "Archeion", t. C, 1999.

  20. Majewski P.M., Książka, która zmieniła świat, "Mówią Wieki", nr 8/98, październik 1998.

  21. Mazur I., Archiwa szwedzkie w Internecie, "Archeion", T. CIII, 2001.

  22. Michalska M.M., Opracowywanie dokumentów elektronicznych w BN, "Biuletyn Informacyjny Biblioteki Narodowej", nr 3, 2002.

  23. Mocydlarz M., Udostępnianie informacji naukowej na nośnikach elektronicznych, [w]: www.wbc.poznan.pl/publication/232.

  24. Mostek M., Problems of depositing electronic records in state archives and some idea sof solutions, [w]: Archives in the New Age. The Strategic Problems of the Automatization of Archives, Papers of the International Conference Warsaw, September 28 - 29, 2001, edited by E. Rosowska, Warszawa 2002.

  25. Narojczyk K., Internetowe archiwa elektroniczne. Uwagi użytkownika, "Echa Przeszłości", T. 3, 2002.

  26. National Library of Australia, Ochrona dziedzictwa cyfrowego. Zalecenia, Warszawa 2003.

  27. Nowosad W., Dokumentacja komputerowa w strukturze zasobu archiwalnego, [w]: Archiwa polskie wobec wyzwań XXI wieku, Pamiętnik III Powszechnego Zjazdu Archiwistów Polskich, Toruń 2 - 4 września 1997, T. 1, pod red. D. Nałęcz, Radom 1997.

  28. Pasztaleniec - Jarzyńska J., Dokumenty elektroniczne w bibliotekach narodowych, "Biuletyn Informacyjny Biblioteki Narodowej", nr 3, 2002.

  29. Rothenberg J., Using Emulation to Preserve Digital Documents, Rand - Europe, Koninklijke Bibliotheek, The Hague, July 2000.

  30. Rzońca I., Szylhabel K., Dokumenty elektroniczne w systemie APIN, "Bibliotekarz", 3/2000.

  31. Sapa R., Elektroniczne publikacje w bibliotekach i ośrodkach informacji: teoria i praktyka. Kraków 4 - 5 czerwca 2001, [sprawozdanie z konferencji], "Praktyka i Teoria Informacji Naukowej i Technicznej", t. IX, nr 3, 2001.

  32. Skarby archiwów polskich w Internecie, "Sprawy Nauki", nr 7, lipiec 2002.

  33. Skierska J., Źródła historyczne na płytach kompaktowych, "Kwartalnik Historyczny", R. CIV, nr 3, 1997.

  34. Sobieszak M., Od bazy bibliograficznej WorldCat do zbiorów narodowych American Memory - owoce amerykańskiej współpracy, "Biuletyn EBIB", nr 2/2003, luty, [w]: http://ebib.oss.wroc.pl/2003/42/sobieszak.php.

  35. Thibodeau K., The State of Digital Preservation: An International Perspective - Conference Proceedings, Documentation Abstracts, Inc., Institutes for Information Sciene, Washington D.C., Aprol 24 - 25, 2002, Council on Library and Information Resources, Washington D.C., 2002, [w]: www.clir.org/pubs/reports/pub107/thibodeau.html.

  36. UBCIM Publications - New Series vol. 19, Functional Requirements for Bibliogaphic Records, Final Report, IFLA Study Group on the Functional Requirements for Bibliographic Record, Approved by the Standing Committee of the IFLA Section on Cataloguing, Munchen 1998.

  37. Wajs H., Problemy archiwalne z dokumentami elektronicznymi na przykładzie doświadczeń Australii, Ameryki Północnej i Europy, [w]: Archiwa polskie wobec wyzwań XXI wieku, Pamiętnik III Powszechnego Zjazdu Archiwistów Polskich, Toruń 2 - 4 września 1997, T. 1, pod red. D. Nałęcz, Radom 1997.

  38. Wiejak K., Przechowywanie i zabezpieczanie komputerowej dokumentacji bankowej, [w]: Archiwa bankowe, pod red. S. Sierpowskiego, Poznań 1995.

  39. Zawada H., Elektroniczne wydawnictwa ciągłe w bibliotekach, "Biuletyn Informacyjny Biblioteki Narodowej", nr 3, 2002.

  40. Wajs H., Dokumenty elektroniczne - nowy problem archiwalny, [w]: Przełomy w historii, XVI Powszechny Zjazd Historyków Polskich, Wrocław 15 - 18 września 1999 r., Pamiętnik, T. III, cz. 1, Toruń 2001.

Rozdział 4. Wielka Brytania

  1. 31st Congress of the ABDU, Universite de Provence, Aix - Marseille 1, September 14, 2001, Preserving digital documents in the U.K. - progress to date.

  2. A Strategic Policy Framework for Creating and Preserving Digital Collections, Version 5.0, This is an archive version of this document, Last updated: July 2001

  3. A Strategic Policy Framework for Creating and Preserving Digital Collections, Version 5.0, This is an archive version of document, Last updated: July 2001.

  4. Beagrie N., Greenstein D., A Strategic Policy Framework for Creating and Preserving Digital Collections, Version 4.0, 14/7/98, Final Draft, "Internet Scout Review", vol. 5, no. 2, 8 V 1998.

  5. British Library Research and Innovation Report 106, Comparison of Methods & Costs of Digital Preservation, A Consultancy Study Conducted By Tony Hendley, Technical Director, Cimyech Ltd, University of Hertfordshire, British Library Researtch and Innovation Centre 1998.

  6. Cedars Guide to Digital Collection Manggement, March 2002.

  7. Cedars Guide to Intellectual Property Rights, March 2002.

  8. Cedars Guide to the Distributed Digital Archiving Prototype, March 2002.

  9. Cedars Projekt Report, April 1998 - March 2001, Prepared by The Cedars Project Team, June 2001.

  10. Co-ordination mechanisms for digitisation policies and programmes: National Representatives Group (NRG),Summary report and conclusions of the meeting of 10 December 2002.

  11. Day M., Jones M., Cedars Final Workshop, 22 IV 2002.

  12. Digital Preservation & Emulation: from theory to practice. (???).

  13. Dunning A., Funding a Digitisation Project, The Great Britain Historical Database, February 2001, [w]: www.ahds.ac.uk/creating/case-studies/britain/index.htm.

  14. Electronic Information development programme: ELIB PHASE 3A, Digital Preservation, Project Proposal: Consortium of University Research Libraries ????

  15. Granger S., Emulations as a Digital Preservation Strategy, "D - Lib Magazine", vol. 6, no. 10, October 2000.

  16. Granger S., Russell K., Weinberger E., Cost Elements of Digital Preservation, Version 4.0, October 2000.

  17. Hakala J., The NEDLIB Harvester, "Zeitschrift fur Bibliothekswesen und Bibliographie", 48. Jahrgang, Heft 3 - 4, Mai - August 2001.

  18. Haldsworth D., Architecture of CEDARS demonstrator, 3 VII 2001.

  19. Haldsworth D., Sergant D.M., A blueprint for Representation Information in the OAIS model, The Cedars Project (ISS department) ???

  20. Internej Library of Early Journalis (ILEJ), (January 1996 - August 1998), Final Report, March 1999.

  21. Moving Theory into Practice, Digital Imaging Tutorial, Cornell University Library, 2000 - 2003, [w]: www.library.cornell.edu/preservation/tutorial/contents.htm.

  22. Natural Environment Research Council, NERC Data, Policy Handbook, Version 2.2, December 2002.

  23. Nirwan E.M., Digitizing of Gaelic Medical Manuscripts, "National Library of Ireland News" - "Nuacht Leabharlann Naisicinta na hEireann", Number 8, Spring 2002 - Uimhir 8, Earrach 2002.

  24. Nof - digitize Technical Standards and Guidelines, Developed by UKOLN, Version One: June 2000, [w]: www.ukoln.ac.uk

  25. Nof - digitize Technical Standards and Guidelines, Developed by UKOLN, Version Three: July 2001, [w]: www.ukoln.ac.uk

  26. Nof - digitize Technical Standards and Guidelines, Developed by UKOLN, Version Four: March 2002, [w]: www.ukoln.ac.uk

  27. Nof - digitize Technical Standards and Guidelines, Developed by UKOLN, Version Five: February 2003, [w]: www.ukoln.ac.uk

  28. O`Sullivan M., Making Copyright Ambidextrous: An Expose Copy left, "The Journal of Information, Law and Technology (JILT)", 2002 (3), [w]: http://elj.warwick.ac.uk/jilt/02-3/osullivan.html.

  29. Pinfield S., Managing electronic library services: current issues in UK higher education institutions, [w]: http://www.ariadne.ac/uk/issue29/pinfield/.

  30. Preservation Metadata for Digital Objects: A Review of the State of the Art., A White Paper by the OCLC/RLG Working Group on Preservation Metadata, January 31, 2001.

  31. Public Draft - Extracts from, A Syrvey of Information Technology Vendars Prepared for: The Digital Preservation Coalition, by: Philip Lord, The Digital Archiving Consultancy, 28th October 2002.

  32. Reilly B.F.Jr, Political Communications Web Archiving, A Proposal to the Andrew W. Mellon Foundation from the Center for Research Libraries, 26 VII 2002.

  33. Revolutionizing Science and Engineering Through Cyberinfrastructure, Report of the National Science Foundation Blue - Ribbon Advisory Panel on Cyberinfrastructure, January 2003.

  34. Rosenthal D.S.H., A Digital Preservation Appliance Band on OpenBSD, Stanford University Libraries, Stanford, CA 94305, arXiv:cs.DC/0303033v2, 12 IV 2003.

  35. Rpthenberg J., NEDLIB Experiment Using Emulation to Preserze Digital Publications, "Zeitschrift fur Bibliothekswesen und Bibliographie", 48. Jahrgang, Heft 3 - 4, Mai - August 2001.

  36. RSLG, Research Suport Libraries Group, Final Report, HEFCE 2003.

  37. Seville C., Weinberger E., Intellectual Property Rights lessons from the CEDARS project for Digital Preservation, Presentation to the CEDARS Conference, York, 8 December 2000.

  38. Seville C., Weinberger E., Intellectual Property Rights lessons from the CEDARS project for Digital Preservation, VII 2000.

  39. Steenbakkers J.F., NEDLIB Guigelines for Setting up a Deposit System for Electronic Publications, "Zeitschrift fur Bibliothekswesen und Bibliographie", 48. Jahrgang, Heft 3 - 4, Mai - August 2001.

  40. Technical Advisory Service for Images, Advice Paper, An Introduction to Digital Preservation, Last reviewed, March 2002.

  41. The Lomg - term Preservation of Authentic Electronic Records: Finding of the InterPARES Projects.

  42. Trusted Digital Repositories: Attributes and Responsibilities, An RLG - OCLC Report, RLG, Mountain View, CA, May 2002.

  43. Waelde C., The Quest for Access in the Digital Era: Copyright and the Internet, Refereed article, 2001 (1), "The Journal of Information, Law and Technology (JILT)", [w]: http://elj.warwick.ac.uk/jilt/01-1/waelde.html.

  44. Watkinson A., Copyright, Licensing and Archiving Publishers perspective, Cedars Workshop 25 - 26 February 2002.

  45. Weinberger E., Practical Aspects of Digital Preservation, CEDARS Project Oficer, Cambridge University Library. {???}

  46. Wheatley P., Migration - aCAMiLEON discusion paper. (???).

  47. Why Can`t We Preserve Everytnign?, Selection Issues for the Preservation of Digital Materials, Debate and Discussion at the Cedars Project Advisory Board Meeting, 28 May 1999, The British Library, St Pancras, Report by Kelly Russell, Cedars Project Manager.

  48. Youngs K., Managing the Digitisation of Library, Archive and Museum Materials, NPO Preservation Giudance Preservation Management Series, Bristol, [w]: www.bc.uk/services/npo/dig.pdf.

Rozdział 5. Podpis elektroniczny

  1. Borowicz K., Komentarz. Ustawa o podpisie elektronicznym, Bielsko - Biała ??????

  2. Dąbrowski W., Kowalczuk P., Podpis elektroniczny, Warszawa 2003.

  3. E-podpis do poprawki, "Computerworld", nr 47, 23 XII 2003.

  4. Filipowska A., Podpis elektroniczny, "GazetaIT", nr 5, 7 IX 2002.

  5. Kozłowska E., Europejskie ramy prawne dla podpisu elektronicznego, [w]: www.prawouniieuropejskiej.infor.pl/index4.html?P180=i60.2001.003.000000200.

  6. Mariko S., Międzynarodowe ramy prawne funkcjonowania Internetu, "Przegląd Politologiczny", nr 2, 2003.

  7. Podpis elektroniczny. Komentarz do ustawy z 18 września 2001 r., pod red. J. Przetockiego, Warszawa 2002

  8. Sitnicki J., Srebrny M., Jak podpisuje się świat, "Rzeczpospolita", nr 34, 9 II 2001.

  9. Szaniawski K., Kościelny T., Ustawa o podpisie elektronicznym. Komentarz, Kraków 2003.

Rozdział 6. Dokumenty międzynarodowych organizacji + prawo

6.1. UNESCO

  1. Draft charter on the preservation of the digital heritage, Resolutions no. 28, 32C/28, 18 August 2003, General Conference 32 nd session UNESCO, Paris 2003 (29 september - 17 october 2003), [w]: http://unesdoc.unesco.org.images/0013/001311/131178e.pdf.

  2. Głowacka E., "Pamięć Świata" - program UNESCO poświęcony ochronie i udostępnianiu najcenniejszych zasobów bibliotek i archiwów, "Bibliotekarz", nr 4/2001.

  3. IFLA and IPA, Preserving the Memory of the World in Perpetuity: a joint statement on the archiving and preserving og digital information, IFLA/IPA Steering Group, meeting in Paris, 27 th June 2002.

  4. International Advisory Committee of the "Memory of the World" Programme, Rule of Procedure - Draft, UNESCO, www.unesco.org.

  5. Preservation of the digital heritage, Resolutions no. 34, 31 st Session of the General Conference UNESCO, Paris, 15 October to 3 November 2001, Volume 1, Resolutions, Paris, UNESCO 2002, [w]: http://unesdoc.unesco.org/images/0012/001246/124687E.pdf.

  6. Report by the Director - General on a draft charter on the preservation of the digital heritage (164EX/21 and 164EX51), UNESCO, Executive Board, Hundred and sixty - fourth Session, Decicions adopted by the executive board at its 164th session, Paris, 21 - 30 May 2002, [w]: http://unesdoc.unesco.org/images/0012/001262/126295E.pdf.

  7. Report by the Director - General on a draft charter on the preservation of the digital heritage, UNESCO, Executive Board, Hundred and sixty - fourth Session, 164/EX/21, Paris, 9 April 2002.

  8. Report by the Director - General on a revised draft charter on the preservation of the digital heritage (166EX/18 and 166EX47 Part I), UNESCO, Executive Board, Hundred and sixty - sixth Session, Decicions adopted by the executive board at its 166th session, Paris, 4 - 16 April 2003, [w]: http://unesdoc.unesco.org/images/0013/001302/130244E.pdf.

  9. Stachowska - Musiał E., Program UNESCO Pamięć Świata i wkład Polski w jego realizację, "Notes Konserwatorski 6", Warszawa 2002.

  10. Statute of the International Advisory Committee of the "Memory of the World", Programme, UNESCO, [w]: www.unesco.org.

  11. Stępniak W., Program UNESCO "Memory of the World", "Archeion", T. XCIII, 1994.

6.2. Unia Europejska

  1. Berninger P., Cele i osiągnięcia europejskiego DLM - Forum, "Archiwista Polski", nr 1/2001.

  2. Coordination of digitisation mechanisms, European content in global networks, Coordination mechnisms for digitisation programmes, The Lund Principles: Conclusions of Experts meeting, Lund, Sweden, 4 April 2001.

  3. Coordination of digitisation mechanisms, European content in global networks, Coordination mechnisms for digitisation programmes, Working document, Draft version 1.3, date 5 May, Progress Update: 23 July 2001, Action Plan on coordination of Digitisation programmes and policies, Implementation framework for digitisation coordination actions in Europe, Lund, 4 April 2001.

  4. eEurope - European content in global networks, Coordination mechanisms for digitisation programmes, Lund Action Plan, Progress up to 2002, planning for 2003.

  5. eEurope: Coordination of National Doigitisation Policies & Programmes First Meetings of the National Representatives Group, Report of a Formal Meeting beld at Centra Albert Borschette, Brussels, Belgium, 11 December 2001.

  6. Expert Meeting in European Content in Global Networks, Coordination mechanisms for digitisation programmes (an eEurope Activity), Report of a Formal Meeting beld at Rauol Wallenberg Centre, Lund, Sweden, 4 April 2001, [w]: http://www.cordis.lu/ist/ka3/digicult/en/eeurope.html.

  7. Experts Meeting on Coordination of Digitisation Policies and Programmes, 17 July, Brussels, Concluding Statements and Recommendations.

  8. Experts Meeting on Coordination of National Digitisation Policies & Programmes, organised by the European Commission in cojunction with Riksurkivet Sweden, Lund, 4 April 2001, Conclusions and Background document.

  9. Ganczar D., Zawilski P., 5 i 6 Program Ramowy Komisji Europejskiej - próba prezentacji pod kątem udziału polskich instytucji dziedzictwa kulturowego, "Archeion", T. CIII, 2001.

  10. Ganczar D., Zawilski P., Fifth and six Framework Programmee - draft presentation from the perspective of the participation of Polish cultural heritage institution, [w]: Archives in the New Age. The Strategic Problems of the Automatization of Archives, Papers of the International Conference Warsaw, September 28 - 29, 2001, edited by E. Rosowska, Warszawa 2002.

  11. Kristiansson G., The European Union Archival Network (EUAN) is Swedish perspective, [w]: Archives in the New Age. The Strategic Problems of the Automatization of Archives, Papers of the International Conference Warsaw, September 28 - 29, 2001, edited by E. Rosowska, Warszawa 2002.

  12. Matlak A., Dyrektywa Unii Europejskiej dotycząca koordynacji pewnych aspektów prawa autorskiego i praw pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym, [w]: gemini.miks.uj.edu/pl/~dkasp/am_dyrektywal.html.

  13. Norman S., Dyrektywa Rady Europy dotycząca koordynacji pewnych aspektów prawa autorskiego i praw pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym: omówienie, "Biuletyn EBIB", nr 6/2003, czerwiec, [w]: http://ebib.oss.wroc.pl/2003/46/norman.php. {zobacz także : http://www.ifla.org/IV/ifla67/papers/041-1673.pdf }

  14. Raport z Lund - koordynacja w zakresie dygitalizacji, Toruń 2003.

  15. Ronkowski P., Information Society Programme of European Commission, [w]: Archives in the New Age. The Strategic Problems of the Automatization of Archives, Papers of the International Conference Warsaw, September 28 - 29, 2001, edited by E. Rosowska, Warszawa 2002.

  16. Śliwińska M., Possibilities of cooperation between archives, Libraries, and museums in European projects. Supportlive role of CULTIVATE project, [w]: Archives in the New Age. The Strategic Problems of the Automatization of Archives, Papers of the International Conference Warsaw, September 28 - 29, 2001, edited by E. Rosowska, Warszawa 2002.

  17. Wajs H., Współpraca krajów Unii Europejskiej po DLM - Forum, "Archiwista Polski", nr 3, 1998.

6.3. Polska

  1. Cisek R., Dobra informacyjne w komunikacji elektronicznej i ich eksplotacja drogą elektroniczną ze szczególnym uwzględnieniem ostatniej nowelizacji prawa autorskiego w Polsce - wstęp do problematyki, "Biuletyn EBIB", nr 6/2003, czerwiec, [w]: http://ebib.oss.wroc.pl/2003/46/cisek.php.

  2. ePolska - 2006. Plan działań na rzecz rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce, Ministerstwo Infrastruktury, Warszawa 2002.

  3. ePolska, Plan działań na rzecz rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce na lata 2001 - 2006, Ministerstwo Gospodarki ??????

  4. Równość i sprawiedliwość, Z prof. Andrzejem Bierciem z Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, członkiem Rady Legislacyjnej przy Prezesie Rady Ministrów, rozmawia A. Gontarz, "Computerworld", nr 46, 15 XII 2003.

  5. Strategia informatyzacji Rzeczypospolitej Polskiej - ePolska, Ministerstwo Nauki i Informatyzacji, Warszawa, maj 2003.

  6. Wrota. Wstępna koncepcja projektu, Komitet Badań Naukowych, Warszawa, 11 XII 2002.

Rozdział 7. E-rząd

  1. e-Ofensywa, "Sprawy Nauki", nr 4, kwiecień 2003.

  2. Godlewski K., E-otwarcie, "Gazeta Wyborcza", nr 4, 5 I 2004.

  3. Gontarz A., Marzenia o e - rządzie, "Computerworld", nr 48, 30 XII 2003.

  4. Kosieliński S., Zaprogramować informatyzację, "Computerworld", nr 26, 30 czerwca 2003.

  5. Marcinek T., Bardzo szybki obieg, "Computerworld", nr 2, 13 I 2004.

  6. Marciński W., eEurope - europejska marszruta, "PC Kurier", 12/2001.

  7. Salik H., Polak daleko za Europą, "Gazeta Wyborcza", nr 16, 20 I 2004.

  8. Salik H., Wybrane przykłady e - administracji w Europie, "Gazeta Wyborcza", nr 16, 20 I 2004.

Rozdział 8. Komputeryzacja archiwów

  1. Filipowicz S., Peterman R., Wilmański M., Kurs "Archives Automation" w Budapeszcie, "Archeion", T. CII, 2000.

  2. Jabłońska M., Konferencja: Historyk - Archiwista - Komputer, Toruń, 10 - 11 Kwietnia 2003 r., "Archiwista Polski", nr 3, 2003.

  3. Komputeryzacja archiwów, T. II: Problemy komputeryzacji archiwów: zagadnienia ogólne, opracowanie dokumentacji kartograficznej i technicznej w skomputeryzowanych systemach informacyjnych, Materiały sympozjum, Toruń 15 i 16 grudnia 1994 r., pod red. B. Ryszewskiego, Toruń 1996.

  4. Laszuk A., Pobyt na stażu "Multimedia et reseaux: un nouvel acce aux archives", "Archeion", T. C, 1999.

  5. Laszuk A., Stan i perspektywy komputeryzacji archiwów polskich, "Archiwista Polski", nr 3 - 4/2001.

  6. Matelski D., Seminarium komputerowe w Toruniu, "Archeion", T. XCIV, 1995.

  7. Nałęcz D., Archiwa wobec wyzwań XXI wieku, [w]: Przełomy w historii, XVI Powszechny Zjazd Historyków Polskich, Wrocław 15 - 18 września 1999 r., Pamiętnik, T. III, cz. 1, Toruń 2001.

  8. Nałęcz D., Rozwój archiwistyki a kształtowanie nowych potrzeb w zakresie edukacji, "Archeion", T. CIII, 2001.

  9. Nałęcz D., Współpraca międzynarodowa archiwów państwowych, "Archeion", T. C, 1999.

  10. Nawrocki S., Hiszpańskie doświadczenia w zakresie komputeryzacji archiwów, "Archeion", T. XCIV, 1995.

  11. Nawrocki S., Problem wykorzystania techniki komputerowej w archiwach zagranicznych ze szczególnym uwzględnieniem postępowania z nowoczesnymi nośnikami informacji, [w]: Archiwa polskie wobec wyzwań XXI wieku, Pamiętnik III Powszechnego Zjazdu Archiwistów Polskich, Toruń 2 - 4 września 1997, T. 1, pod red. D. Nałęcz, Radom 1997.

  12. Pevkur M., Archival automation: changes in the work of archivist, [w]: Archives in the New Age. The Strategic Problems of the Automatization of Archives, Papers of the International Conference Warsaw, September 28 - 29, 2001, edited by E. Rosowska, Warszawa 2002.

  13. Pudłowski L., Nowe trendy w archiwistyce amerykańskiej (na marginesie zjazdu Stowarzyszenia Archiwistów Amerykańskich), "Archeion", T. CIII, 2001.

  14. Radtke I., Komputer w służbie archiwistów belgijskich, "Archeion", T. LXXVIII, 1984.

  15. Robótka H., Naukowe problemy związane z komputeryzacją archiwów, [w]: Przełomy w historii, XVI Powszechny Zjazd Historyków Polskich, Wrocław 15 - 18 września 1999 r., Pamiętnik, T. III, cz. 1, Toruń 2001.

  16. Rosowska E., The Common Archival Heritage Project, [w]: Archives in the New Age. The Strategic Problems of the Automatization of Archives, Papers of the International Conference Warsaw, September 28 - 29, 2001, edited by E. Rosowska, Warszawa 2002.

  17. Rosowska E., Z problematyki rozwoju archiwistyki współczesnej w świetle obrad kongresu w Sewilli, "Archeion", T. CIII, 2001.

  18. Ryszewski B., Problemy komputeryzacji archiwów, Toruń 1994.

  19. Wajs H., Archiwa i nowoczesna technika, [w]: Tradycje i perspektywy nauk pomocniczych historii w Polsce. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Zbigniewa Perzanowskiego, pod red. M. Rokosza, Varia 345, Kraków 1995, s. 301 - 307.

  20. Wajs H., Archiwa wobec e - rządu i społeczeństwa informacyjnego, [w]: Archiwa i archiwiści w dobie społeczeństwa informacyjnego, Pamiętnik IV Powszechnego Zjazdu Archiwistów Polskich, Szczecin 12 - 13 września 2002 r., pod red. D. Nałęcz, T. 1, Toruń 2002.

  21. Wilmański M., Komputeryzacja archiwów w Szwecji w świetle wizyty łódzkiego archiwisty, "Rocznik Łódzki", T. 46, 1999.

  22. Wojtkowiak R., Możliwość wykorzystania lokalnych i światowych sieci komputerowych w promocji zasobu archiwalnego i wymianie informacji, [w]: Archiwa polskie wobec wyzwań XXI wieku, Pamiętnik III Powszechnego Zjazdu Archiwistów Polskich, Toruń 2 - 4 września 1997, pod red. D. Nałęcz, T. 2, Warszawa 1998.

Rozdział 9. Problemy informatyczne, standardy

  1. Attenborough C., SEAX - DAMA: opening public akces to digitizer archives, [w]: Archives in the New Age. The Strategic Problems of the Automatization of Archives, Papers of the International Conference Warsaw, September 28 - 29, 2001, edited by E. Rosowska, Warszawa 2002.

  2. Blażewicz A., Technologiczne aspekty dostępu do informacji w środowisku elektronicznym, [Praca magisterska napisana pod kierunkiem dr inż. Jana Andrzeja Nikischa w Instytucie Informatyki Politechniki Poznańskiej], [w]: www.wbc.poznan.pl/publication.226.

  3. Cole T.W., Habing T.G., Mischo W.H., Illinois DLIB Testbed Technologies for Converting Legacy Mathematics for Display on the Web, to be presented at the MathML International Conference 2000.

  4. Cole T.W., Mischo W.H., Ferrer R., Habing T.G., Using XML, XSLT, and CSS in a Digital Library ?????

  5. Committee on Institutional Cooperation, Univeristy Archivists Groups (UAG), 2001, Standards for an Electronic Records Policy, [w]: www-personal.umich.edu/^deromedi/CIC/cic4.htm.

  6. Day M., Metadata In a nutshell, "Information Europe", 6 (2), Summer 2001, p. 11, [w]: www.ukoln.ac.uk/metadata/publications/nutshell/

  7. Dorr M., Weber H., Medlicott A., Digitisation as a Method of Preservation?, Final report of a working group of the Deutsche Forschunggemeinschaft (German Research Association), European Commission on Preservation and Access, Amsterdam Commission on Preservation and Access, Washington, July 1997.

  8. Gajda W., Jak formatować teksty?, PHP i wyrażenia regularne, "Internet", nr 7/03, lipiec 2003.

  9. Habing T.G., Cole T.W., Mischo W.H., Qualified Dublin Core using RDF for Sci-Tech Journal Articles, Dublin Core - 2001, October 24 - 26, 2001, National Institute of Informatics, Tokyo, Japan.

  10. Hodge G., Metadata Made Simpler: A guide for libraries, NISO Press, 2001.

  11. Łakomy M., Zmienne oblicza metadanych, "Computerworld", nr 1, 6 I 2004.

  12. Mesanes J., Lupovici C., Preservation Metadata - the NEDLIB's Proposal Bibliotheque Nationale de France, "Zeitschrift fur Bibliothekswesen und Bibliographie", 48. Jahrgang, Heft 3 - 4, Mai - August 2001.

  13. Milsread J., Feldman S., Metadata: Cataloging by Any Other Name..., "ONLINE", January 1999, [w]: www.onlinemag.nel/OL1999/milstead1.html.

  14. NISO Z39. 87 - 2002, AIIM 20 - 2002, Data Dictionary - Technical Metadata for Digital Still Images, June 1, 2002 - December 31, 2003.

  15. Prinke R.T., Fontes ex machina. Komputerowa analiza źródeł historycznych, Poznań 2000.

  16. Prinke R.T., Terra rubrica - terra electronica. Najkrótsza historia metateksu, [w]: Nuntius vetustatis. Prace ofiarowane Profesorowi Jerzemu Wisłockiemu, red. A. Bieniaszewski, R.T. Prinke, Poznań, http://www.bkpan.pl/JW70/terra.htm, 1998.

  17. REC - xml - 19980210, Extensible Markup Language (XML) 1.0, W3C Recommendation 10 - Feb - 98, [w]: www.w3.org/TR/1998/REC-xml-19980210.pdf.

  18. Wajs H., Konferencja w San Minieto: "Standard Opisu Archiwalnego dla archiwów europejskich - ISAD(G)", "Archeion", T. XCVI, 1996.

Rozdział 10. Komputery a historia (dyskusje itp.)

  1. Duch W., Otwarte środowisko badań naukowych dla humanistyki, "Computerworld", nr 21, 24 V 1993.

  2. Hołówko J., Zestrzelmy myśli w jedno ognisko..., "Computerworld", nr 22, 31 V 1993.

  3. IDG/jac, Otwarte środowisko badań naukowych, "ComputerWorld", nr 9, 1 III 1993. {skrót IDC/jac - pseudonim Dr. Hab. Jacka Połówko}

  4. Jasiński T., Komputer a perspektywy dyplomatyki polskiej, [w]: Tradycje i perspektywy nauk pomocniczych historii w Polsce. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Zbigniewa Perzanowskiego, pod red. M. Rokosza, Varia 345, Kraków 1995, s. 273 - 282.

  5. Kopczyński M., Matuszewski J., O możliwościach i nieodzownej potrzebie zastosowania w naukach historycznych maszyny zwanej komputerem, [w]: Tradycje i perspektywy nauk pomocniczych historii w Polsce. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Zbigniewa Perzanowskiego, pod red. M. Rokosza, Varia 345, Kraków 1995, s. 254 - 271.

  6. Matuszewski J., , Głupstwo stulecia - komputer dla humanisty?, "Computerworld", nr 35, 27 IX 1993.

  7. Matuszewski J., Czy w nauce historii jest już miejsce dla komputera?, "Czasopismo Prawno - Historyczne", z. 1 - 2, T. XLV - 1993.

  8. Matuszewski J.S., Historyk, źródło i ...komputer (na marginesie edycji Księgi Ziemskiej Kaliskiej), "Kwartalnik Historyczny", R. C, nr 2, 1993.

  9. Matuszewski J.S., Źródło - komputer - historyk. (Na marginesie wydania księgi ziemskiej kaliskiej - początek czy koniec merytorycznej dyskusji?), "Kwartalnik Historyczny", R. CII, nr 2, 1995.

  10. Prinke R.T., Historyk dla komputera. Dziesięć lat działalności Association for History and Computing w Polsce, [w]: Między wielką polityką a narodowym partykularyzmem, pod red. J. Kiwerskiej i B. Koszela, Poznań 2002.

  11. Wyczański A., Współpraca historyka z komputerem, "Kwartalnik Historyczny", R. LXXXIII, z. 1, 1976.

  12. Zamorski K., Historyk i komputer, "Historyka", T. XVI, 1986.

  13. Zamorski K., Polemika do artykułu: Otwarte środowisko nadań naukowych, "ComputerWorld", nr 14, 5 IV 1993.